http://ascenteq.com/project/epdp

ፈጻሚ ሽማግለ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ብ12 ጥቅምቲ 2019 ፍሉይ ኣኼባ ኣካይዱ። ኣብ ኣኼባኡ ናይ ነፍሲ ወከፍ ቤት ጽሕፈት ፈጻሚ ሽማግለ ዓመታዊ መደባትን ኣገባብ ኣተገባብራኡን ብደቂቕ ተመልኪቱን ኣጽኒዑንቑ። ንድፊ ናይቲ ዝጸደቐ ዓመታዊ መደባት፡ ኣቐዲሙ ናብ ኣባላት ፈጻሚ ኣብያተ ጽሕፈት ተዘርጊሑ ኣብ ልዕሊ ምጽንሑ፡ ኣኼባ ብደቂቕ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ንድፊ ብምምይያጥን ኣድላይ ዝበሎ ምምሕያሻት ድሕሪ ምግባር እዩ ኣጽዲቕዎ። ምስዚ ብዝተተሓሓዘ ከኣ ዝርዝር ናይተን ነዚ መደብ ዕዮ ኣብ ግብሪ ንምውዓል ዝቖማ ምምሕዳራት ነፍሲ ወከፍ ቤት ጽሕፈት ብግቡእ መርሚሩ ኣጽዲቑ።

ፈጻሚ ሽማግለ ሰዲህኤ ኣብዚ ኣኼባኡ፡ ምስ ዝተፈላለዩ ኤርትራዊ ውድባትን ግንባራትን ዝራኸባ ናይ ዘተ ሽማግለታት ኣቚሙ፡ ነተን ኣብ ስራሕ ዝጸንሓ ከኣ ኣሕዲሱ። ምስዚ ብዝተተሓሓዘ፡ ኣኼባ ነቲ ኣብ 3ይን ሓድነታውን ጉባአ ሰዲህኤ ንሓድነት ሓይልታት ለውጢ ኤርትራ ብዝምልከት ዝተወሰነ ውሳነታት ኣብ ግብሪ ንምውዓል ዘለዎ ቅሩብነት ኣረጋጊጹ።

ኣኼባ ኣብ ርእሲዚ ዝተጠቕሰ ዛዕባታት፡ ብሓፈሻ ኣብ ዓለምን ዞባናን ዝረአ ዘሎ ምዕባለታት ዳህሲሱ፡ ብፍላይ ከኣ ጉጅለ ህግዲፍ ዝኽተሎ ዘሎ  ክብርን ልዑላውነትን ኤርትራ ኣብ ሓደጋ ዘውድቕን ንህዝቢ ኤርትራ ዘዋርድን ዘንዕቕን ኣካይዳ ዳህሲሱ ዘለዎ ተቓውሞን ቁጠዐን መዚኑ። ኣብ ርእሲዚ፡ ምስ ኩሎም ኤርትራዊ ሰልፍታትን ውድባትን ብሓባር ኮንካ ኣዕናዊ ኣካይዳ ናይቲ ጉጅለ፡ ዝምከተሉ ኣገባብ ርእዩ።

እዚ ብመሰረት ቅዋም ሰልፊ፡ ኣብ ነፍሲ ወከፍ 4 ኣዋርሕ ስሩዕ፡ ከም ኣድላይነቱ ድማ ፍሉይ ኣኼባታት ዘካይድ ፈጻሚ ሽማግለ፡ ኣኼባኡ ክዛዝም እንከሎ፡ ኣባላት ሰልፍን ኩሎም ኣብ ለውጢ ረብሓ ዘለዎም ኤርትራውያንን ጉጅለ ህግዲፍ ንምውጋድ ኣብ ዝካየድ ቃልስን፡ መደባት ሰዲህኤ ኣብ ግብሪ ኣብ ምውዓል ከም ናይ ቅድሚ ሕጂ ብትግሃትን ትብዓትን ክሳተፉ ጸዊዑ።

ኤርትራውያን ብ4 ጥቅምቲ 2019 ኣብ ጀነቫ፡ ነቶም ኣብ ሊቢያ ኣብ ሕማቕ ኩነታት ተዓጊቶም ዘለዉ ኤርትራውያንን ካለኦት ዜጋታትን ስደተኛታት ዝምልከት ስጉምቲ ንክውሰድ ዝጽውዕ ሰላማዊ ሰልፊ ኣካይዶም። ኣብዚ ሰልፊ ክልተ ፍሉጣት ፖለቲከኛታት፡ ኣባላት ሓጋጊ ኣካል ስዊዘርላንድ ተሳቲፎም ነቲ ኤውሮጳ ማዕጾኣ ነቶም ኣብ ኣዝዩ ኣጨናቒ ኩነታት ዘለዉ ስደተኛታት ከይትዓጽዎን ምስ ዘይሕጋውያን ኣሰጋገርትን ሊብያውያን ገበነኛታትን ከምኡ እውን ምስ ሊብያውያን ሓለፍቲ ዘለዋ ዝምድና ከተቋርጽን ዝጽውዕ ናይ ኤርትራውያን ሰልፊ  ዘይተገደብ ደገፎም ገሊጾም።

ኣቶ ካርሎ ዞማሩጋ ፕረሲደንት ናይ ወጻኢ ዝምድናታት ኮሚሽን ማሕበራዊ ዲሞክራሲ ኣብ ሃገራዊ ፓርላማ ስዊስ በርን ወይዘሮ ዮሰሊን ሃለር ኣብ ዝተሓደሰ ማሕበራዊ ፍትሒ ዝነጥፋን ኣባል ፓርላማን ንጸጋማዊ ምሕዝነት ጀነቫ  ዝውክላን ነቲ መልእኽቲ ፍትሒ ናይ ዝደልዩ ኤርትራውያን ናብ ላዕለዎት ወሰንቲ ኣካላት ስዊዘርላንድ  ከም ዘብጽሕዎ ቃል ኣትዮም።  

እዞም ኤርትራውያን ሓያል ቃላት ዘለዎ 4 ገጻት ዝሓዘለ ደብዳበ፡ ነቲ ኣብ ልዕሊ ስደተኛታት ኣብ ሊቢያ እንተላይ ኣብቲ ውሕስነት ዘየብሉ መደበራት ላዕለዋይ ኮሚሽን ጉዳይ ስደተኛታት ዝወርድ ዘሎ በደላት ብምጥቃስ ንኮሚሽነር ሰብኣዊ መሰላት ወይዘሮ ሚቸለ ባቸለት ኣረኪቦም። ምስዚ ብምትሕሓዝ ከኣ እተን ኮሚሽነር ሰብኣዊ መሰል እቲ ኣብዚ እዋንዚ ኣብ ጀነቫ ኣኼባኡ ዘካይድ ዘሎ፡ ባይቶ ላዕለዋይ ኮሚሽን ጉዳይ ስደተኛታት ሕቡራት ሃገራት ኣብ ጉዳይቶም ኣብ ሊቢያ ተዓጊቶም ዝሳቐዩ ዘለዉ ስደተኛታት ስጉምቲ ንክወስድ ክሓታሎም ጸዊዖም። እቲ መልእኽቲ ግዳያት ሊቢያ ምስ ሬሳታት ይነብሩ ከም ዘለዉ ብምጥቃስ፡ ማሕበራዊ ሚድያታት ነቲ ዘሰቅቕ፡ ስቓይን ዓመጽን ዘርኢ ጭካነ ይዝርግሐኦ ከም ዘለዋ ጠቒሱ።

እዞም ኤርትራውያን ሰልፈኛታት፡ ሃገራት ኤውሮጳ፡ ስደተኛ ናይ ምጥያስ እስትራተጅአን ዳግመ-ርኢቶ ክገብራሉን ክቕይረኦን፡ ዝያዳ ብህጹጽ ድማ ነቲ ድሕሪቲ ብ3 ጥቅምቲ 2013 ዘጋጠመ ልዕሊ 360 ኤርትራውያን ዝሃለቕሉ ተረኽቦ ላምፓዱሳ ጀሚረነኦ ዝነበራ ናይ ዳህሳስን ምድሓንን ስርሒት ክቕጽልኦ ጸዊዖም።

ተሳተፍቲ ናይዚ ኣብ ሓጺር ግዜ ዝተወደበ ሰላማዊ ሰልፊ ፡ መብዛሕትኦም መንእሰያት ኮይኖም ልዕሊ 300 ካብ ኣውራጃታት ጀርመን፡ ኢጣልያን ስዊዘርላንድን ዝመጹ ሰባት ነይሮም። ኣባል ማእከላይ ባይቶ ሰዲህኤ ፈቨን ገደዎን ሓንቲ ካብቶም ነቲ ሰልፊ ብትግሃት ዝመርሕዎ ነይራ።

A demonstration organized in Geneva on Friday, 4 October, in support of Eritrean and other refugees and migrants stranded in dangerous Libya was addressed by two leading Swiss politicians who expressed “unreserved support” to the calls of the demonstrators on Europe to stop shutting its gates to people in distress and also cease complicity with traffickers, Libyan  criminal gangs, including the authorities.     

Both Mr. Carlo Sommaruga, President of the Foreign Relations Commission for social democrats in the Swiss National Assembly in Bern, and Ms Jocelyn Haller, renowned  social justice activist and member of Parliament  representing the Left Alliance of Geneva, pledged to convey the message of Eritrean justice seekers to higher decision-making bodies in Switzerland.  

The demonstrators handed over strongly-worded 4-page  letter to the UN Human Rights Commissioner, Ms Michele Bachelet, telling her the humanly intolerable conditions under which the refugees in Libya, including those in the insecure UNHCR camps, are living and urged the Commissioner to ask the UN Human Rights Council, currently in session in Geneva, to recommend an action at international level. The letter further revealed that the stranded refugees in Libya are living with “corpses” and that social media messages from the camps show profoundly distressing images of brutality including extreme forms of torture and rape.

They demonstrators asked European countries to review and change their resettlement strategies and, most urgently, to reactive the Search and Rescue Operations that were started soon after the Lampedusa tragedy of 3 October 2013 that claimed over 360 Eritrean lives.

Taking part in the quickly organized demonstration were over 300 persons, mostly young, who came from several regions of Germany, Italy and Swiss cantons. EPDP Central Council member Feven Gideon was among the most active leaders of the event.

ብ2 ጥቅምቲ 2019 ጨንፈር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ኣብ እስራኤል፡ ፈላምን ምትሕንፋጻውን ጕባኤኡ ኣካይዱ። ኣቦ መንበር ጨንፈር ሓው ጸጋይ ተስፋይ ናይ እንቋዕ ደሓን መጻእኩም መልእኽቲ ድሕሪ ምትሕልላፍ፡ ብዛዕባ ንጥፈታት ሰልፊን ኵነታት ኤርትራውያንን ኣብ እስራኤል ኣመልኪቱ ዝርዝር መግለጺ ኣቕሪቡ።

ብድሕር’ዚ፡ ሓው መብራህቱ ደምዳሚ መግለጺ 3ይ ሓባራውን ጕባኤ ኣንቢቡ። ቀጺሊ ሓው ገብረሂወት መለስ ብክፍሊ ዜና ዝተዳለወ፡ ንራእን ግስጋሰን ሰልፍና ቅርጽታቱን ዝምልከት ሓተታ እናበበ መብርሂታት ሂቡሉ።

ኣብ መወዳእታ ሓው ጸጋይ ተስፋይ ብቤት ጽሕፈት ውድባዊ ጕዳያት ዝተመሓላለፈ መምርሒ መብርሂታት ብምሃብ፡ ብቅዋም ሰልፊ መሰረት 3 ቀወምትን 2 ተጣባበቕትን ዘለዉዋ መሪሕነት ጨንፈር ብዲሞክራስያዊ ኣገባብ መሪጾም። ንሳቶም ከኣ፡-

1. ሓው ኣድሓኖም ንጉሰ፡ ኣቦ መንበር ጨንፈር፤
2. ሓው መድሃኔ ጠዓመ፡ ዋና ጽሓፊ
3. ሓው ደስበለ ብርሃነ፡ ሓላፊ ክፍሊ ፋይናንስ
4. ሓው ፍስሃጽዮን ኣብርሃም፡ ተጠባባቒ
5. ሓው ኣብርሃ ግርማይ፡ ተጠባባቒ

ብዕለት 29.09.2019 ጨንፈር ፍራንክፎርትን ከባቢኣን ካብ ሰዓት 14፡00 ጀሚሩ ዘካየዶ ወርሓዊ ኣኼባኡ፡ ብናይ ሰላምታን እንቋዕ ደሓን መጻእኩምን ብኣቦመንበር ጨንፈር ምስ ተኸፍተ ኣብቲ ዛዕባታት ተኣትዩ።

ንህልዊ ኩነታት መንእሰያት ኤርትራ ኣብ ስደት ዘለዉ ብሓፈሻ ኣብ ከባቢና ንዘለዉ ድማ ብፍላይ ዝምልከት ሓበሬታታት ድሕሪ  ምልውዋጥ፡ ኣኼባ ድሕሪ ዓመታዊ ፈስቲቫል ይኹን ሰልፋዊ ጉባአ ዝግበር ዘሎ ኣኼባ ብምዃኑ ብዛዕባዚ ክልተ ዓበይቲ ተረክቦታት እዝን ተሳትፎን ግደን ኣባላትን ንምግምጋም ክልተ ኣጀንዳታት ሰሪዑ ቀሪቡ።

1 - ገምጋም ናይ 2019 ፈስቲቫል ምግባርን፤

2 - ገምጋም ናይ 3ይን ሓድነታውን ጉባኤ ሰዲህኤን ዝብሉ ዛዕባታት ኔሮም።

ፈስቲቫል ናይ 2019፡ ምስቲ ህዝብና ተራእዩ ብዘይፈልጥ ንምልካዊ ስርዓት ኢሳያስ ዘርዓደ ናይ ይኣክል ሕኑንን ርሱንን ምንቅስቓስን፤ ናይ 3ይን ሓድነታውን ጉባአናን ተሳንዩ ብምኻዱ ዝያዳ ዉዕዉዕ ከም ዝገበሮ ኣኼበኛ መዚኑ። ብተወሳኺ፡ ኣገደስቲ ሃገራውያንን ወጻእተኛታትን ናይ መራኸቢ ብዙሓን (መድያ) ኣካላት ብምስታፎም፡ እቲ ጉዳይ ክሳብ ንውሽጢ ሃገርና ከም ዝቃላሕ ክግበር ምኽኣሉ ኣኼበኛ ንናይ መዲያ ትካላት ኣሞጒሱ። ነቲ ሓው ኣማኑኤል እያሱ (ኣሰና) ዘካየዶ መሃሪ ዝኾነ ዓውደ-ክትዕን፡ ሕቶን መልስን፡ ምስ መራሕቲ ሰልፍና ዘካየዶ ቃለመሓትትን ኣኼባና ናእዳኡ ገሊጹ።

ልዕሊ 10 ዝኾኑ ወከልቲ ውድባትን ማሕበራትን ሃገራውያን ምሁራትን፡ ወጻእተኛታት ጀርምርናውያን ወከልቲ ናይ ሓምላይ ፓርትን ናይ ኤፍ-ደ-ፐን፡ ናይ ሽወደን መሓዙት ሰውራ ኤርትራ ዝነበሩ ጋዜጠኛታትን ዝሃቡዎ ምሕዝነታዊን መሃርን መግለጽታት‘ውን ንፈስቲቫልና ብዝሰፍሐ ኣገባብ ኣሳታፊ ከም ዝገበሮ ኣኼበኛ መዚኑ።

ንኣባላት ኣሰናዳኢት ሽማግለ ፈስቲቫልን ንተወፋይነት ናይ ኣባላት ሰልፊ ኣብ ጉልበታውን ገንዘባውን ኣበርክቶታት‘ውን ኣኼበኛ ንኢዱ። ኣብ ዝኾነ ናይ ደለቲ ፍትሒ ንጥፈታት እናተሳተፍና ኣበርክቶናን ጥርናፈናን ከነርኢ ኢና ብምባል ድማ ኣኼበኛ ተመባጺዑ። ንዝነበሩና ንኣሽቱ ሕጽረታት ለቒሙ ብምጥቃስ ድማ ኣብ ዝመጽእ ግዜ ክንእርሞም ከም ዘሎና ኣኼበኛ ተላብዩ።

ብድሕሪኡ ድማ ብጉዳይ ሰልፋዊ ጉባአ ሓፈሻዊ መግለጺ ተዋሂቡ። እቶም ጨንፈር ዘወከሎም ኣባላት ድማ ብስፍሕ ዝበለ ንጨንፈሮም መግለጺ ከቕርቡን ጨንፈር ድማ ገምጋሙ ከቐምጥን ስለ ዝግባእ፡ ንውሕ ዝበለ ግዜ ወሲድካ‘ውን ምእንቲ ክትረዳዳእ፡ ነዚ ናይ‘ዚ ኣኼባና ሕጽረት ግዜ ኣብ ግምት ብምእታው፡ ኣብ ዝመጽእ ወርሒ ዝካየድ ኣኼባና ከም ቀንዲ ዛዕባ ኮይኑ ክዝረበሉ ኣኼበኛ ተሰማሚዑ።

እኼባ ድማ ኣብ ሰዓቱ ብሓባራዊ ምርድዳእ ተዛዚሙ።

ተጋዳላይ ኣሕመድ ኣልሸክ ፈኪ እስማዒል፡ ብምኽንያት ሕክምና ኣብ ካይሮ እንከሎ፡ ብ26 መስከረም 2019 ብሞት ካብ’ዛ ዓለም ተፈልዩና። በዚ ኣጋጣሚ’ዚ ንስዉእ ታጋዳላይ ኣሕመድ ኣሸኽ መንግስተ-ሰማይ፡ ንስድራቤቱ፡ ኣዝማዱን መቃልስቱን ድማ እግዚኣብሄር ጽንዓት ክህቦምን ጠሉ ከውርዶሎምን እናተመነኹ፡ ብስም መሪሕነትን መሰረታትን ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ናይ ሓዘኖም ተኻፈልቲ ምዃና ክገልጽ እፈቱ።

ስውእ ተጋዳላይ ተጋዳላይ ኣሕመድ ኣልሸክ ፈኪ እስማዒል፡ ኣባል ጠቕላሊት ሰክረታርያን ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ወጻኢ ጉዳያት ጠቕላል ማሕበር ሰራሕተኛታት ኤርትራ ነይሩ። ስውእ ኣሕመድ ኣልሸኽ ኣብ ኣህጕራዊ ዲፕሎማሲያዊ መደረኻትን ዋዕላታትን ብምስታፍ ንሰውራና ልዑል ተፈላጥነትን ደገፍን ዘመዝገበ ገዲምን ሓያልን ካድር ኢዩ ነይሩ። ጠቕላል ማሕበር ሰራሕተኛታት ኤርትራ ምስ ኣህጕራዊ ማሕበር ሰራሕተኛታትን ንቓባዊ ማሕበር ሃገራት ኣዕራብን ኣፍሪቃን ድልዱል ርክብ ክህልዎ ዝገበረ ተቓላሳይ ኢዩ ነይሩ።

ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ)

ኣቦ መንበር ሰዲህኤ

27 መስከረም 2019                                                                                

ኣቦመንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ኣቶ ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ)  ናብ ፕረሲደንት ሕብረት ኤውሮጳ ኣቶ ጂን-ክላውድ ጁንከር መዘከር ልኢኹ፡ ቅዳሕ ናይቲ መዘክር ከኣ ናብ ሃገራት ኤውሮጳ ሰዲዱ። ኣቦመንበር ሰዲህኤ ኣብዚ መልእኽቱ፡ ሃገራት ኤውሮጳ ነቲ መንግስቲ ኖርወይ ኣብ ልዕሊ ንስደተኛነት ከም መኸወሊ ተጠቒሞም ብቐጻሊ፡ ንስደተኛታት ዝምልከት ሕጊ ዝጠሕሱ ደገፍቲ ስርዓት ኤርትራ ጀሚራቶ ዘላ ጥንቁቕ ስጉምቲ ኣብ ግምት ከእትውዎ ተማሕጺኑ።

እቲ መዘክር ንሕብረት ኤውሮጳን ነተን ኣብ ሃገራተን ንዘለዉ ኣስታት 400 ሺሕ ኤርትራውያን ስደተኛታት፡ ልግስን ፖለቲካዊ ዕቑባን ዝህባ ዘለዋ ሃገራትን ብዝለዓለ ደረጃ ኣመስጊኑ። ብምትሕሓዝ ከኣ ነቶም ውሑዳት ሕጊ ስደተኛ ጥሒሶም፡ ተመሊሶም ደገፍቲ ስርዓት ኤርትራ ኮይኖም ናይተን ዝነብርወን ሃገራት ሕጊ ብዘይምኽባር ናይቲ ስርዓት ግዱድን ዘየናሕስን መደብ ክፍሊት 2% ዘተግብሩን ዝተሓባበሩን ኮኒኑ።

ብምቕጻል እቲ መዘክር፡  ዝበዘሐ ኤርትራዊ፡ ብመንግስቲ ኖርወይን ካለኦት መንግስታት ኤውሮጳን ኣብ ልዕሊ እቶም ምስ መንግስቲ ኣስመራ ብምትሕብባር ነቲ ዝረኽብዎ ፖለቲካዊ ዑቕባ ዘባኽኑ ውሑዳት ዝውሰድ ቅኑዕን ጥንቅቑን ስጉምቲ ከምዘይቃወም ጠቒሱ። ኣተሓሒዙ ከኣ እዞም ሕጂ ተመሊሶም ንመንግስቲ ኤርትራ ዝድግፉ ዘለዉ፡ ፖለቲካዊ ዑቕባ ንምርካብ ዘቕረብዎ ምኽንያት “መወዳእታ ዘየብሉ” ግዱድ መደብ ሃገራዊ ኣገልግሎት ምንባሩ ጠቒሱ።

ኣብቲ መዘክር ኣብዚ እዋን’ዚ ብሓርፋፍ ግምት ሰዲህኤ፡ ኣብ ኢጣልያ፡ 120,000፡ ኣብ ጀርመን 80,000፡ ኣብ ስወደን 50, 000፡ ኣብ ዓባይ ብሪታንያን ስዊዘርላንድን ነፍሲ ወከፈን 40,000፡ ኣብ ሆላንድ 25,000፡ ኣብ ፊንላንድን ደንማርክን ነፍሲ ወከፈን 4,000፡ ኣብ በልጅምን ፈረንሳን ነፍሲ ወከፈን 3,000 ኤርትራውያን ስደተኛታት ኣለዉ። ሰዲህኤን ካለኦት ኣሓት ውድባትን በዚ እዘን ሃገራት ንኤርትራውያን ዝሃብኦ ልግስን ፖለቲካዊ ዕቑባን ሕጉሳት ምዃኖም ዝጠቐሰ  መዘክር ሰዲህኤ፡ ብኣንጻሩ ከምቲ መንግስቲ ኖርወይ ዝጠቐሶ፡ ገለ ኤርትራውያን ስደተኛታት፡ ኣብተን ሃገራት ዘሎ ንስደተኛታት ዝምልከት ሕግታት ብምጥሓስ ኣብ ናይቲ ጨቋንን ካብኡ ሃዲሞም ዑቕባ ዝሓተቱን መንግስቲ ኣኼባታትን ፈስቲቫላትን እናተሳተፉን ብግህሰት ሰብኣዊ መሰል ምስ ዝኽሰሱ ከም በዓል የማነ ገብረኣብ ዝኣመሰሉ  ብምትሕብባርን ናይ ስደተኛ መሰሎም የባኽኑ ከም ዘለዉ ከም ዘስተውዕል እቲ መዘክር ብዝርዝር ኣስፊሩ።

እዚ ስእላዊ ሓበሬታ ከም ዘመልክቶ፡ ድሕርቲ ንመበል 25 ዓመት ምጅማር መደብ ሃገራዊ ኣገልግሎትን  ወተሃደራዊ መደበር ታዕሊም ሳዋን ብዝምልከት ኣብ ኖርወይ ከተማ ኦስሎ ኣብ ዝርከብ ኤምባሲ ኤርትራ ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ነሃሰ ዝተኻየደ ጽንብል ላዕለዎት ሰብ መዚ ኖርወይ ብዛዕባቲ ኣብ ልዕሊ እቶም ሕጊ ዝጠሓሱ ስደተኛታት ክውሰድ ዝግበኦ ስጉምቲ ብጽሞና ክዘራረቡ ጀሚሮም ኣለዉ። ኩሉ ከም ዝፈልጦ ኖርወይን ካለኦት ሃገራት ኤውሮጳን ነቲ “መንግስቲ ኤርትራ ብግዱድ ዕስክርና መሰልና ግሂሱ” ዝብል ምኽንያት ተቐቢለን እየን ንኤርትራውያን መሰል ዑቕባ ክህባ ጸኒሐን። ስለዚ እቶም ምስ ላዕለዎት ሓለፍቲ ኤርትራ ኮይኖም ኣብ ዝኽሪ ምጅማር ሃገራዊ ኣገልግሎትን ካለኦት ኣጋጣምታትን ብምስታፍ መሰሎም ኣብ ሓደጋ ዝውድቑ ስደተኛታት ተሓተቲ ባዕላቶም እዮም።

ጨቋኒ ስርዓት ኤርትራ ንኹለን ኣብ ትሕቲ ቤት-ክርስትያናት፡ ኦርቶዶክስ፡ ካቶሊክን ፕሮተስታንትን ክመሓደራ ዝጸንሓ ናይ 2ይ ደረጃ ኣብያተ-ትምህርቲ ናይ ምውራስ መደብ ከምዘለዎ እሙናት ምንጭታት ካብ ኣስመራ ሓቢሮም። ከም ግምት ናይቶም ምንጭታት እቲ ምውራስ ካብ 3 መስከረም 2019 ክጅመር እዩ።

ቁጽሪ ናይዘን ንራስያ ተቓሊዐን ዘለዋ ብቤተ-ክርስትያናት ኤርትራ ዝመሓደራ 2ይ ደረጃ ኣብያተ-ትምህርቲ ብንጹ’ኳ ዘይፍለጥ እንተኾነ፡ ሓደ ተመሳሳሊ ምንጪ ግና፡ 3 ኣብ ዞባ ዓንሰባ፡ ማእከልን ደቡብን ዝርከባ ናይ ካቶሊካዊት ቤት-ክርስትያን ወሲኽካ፡ ሸውዓተ ከም ዝበጽሓ ሓቢሩ። እቲ ምንጪ ብእስላማዊ ትካል ዝመሓደር ቤት ትምህርቲ ኣብቲ ምርሳይ ምህላዉን ዘይምህላዉን ዝበሎ የለን።

ካልእ ተመሳሳሊ ምንጪ ከም ዝገለጾ ከኣ፡ ኣብ ኤርትራ ብ2020፡ ናይ መውዓሊ ህጻናት፡ ቀዳማይ ደረጃን ማእከላይ ደረጃ ኣብያተ ትምህርቲ ከም ዝካየድ ግምቱ ገሊጹ።