http://ascenteq.com/project/epdp

ማእከላይ ባይቶ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ብ16 መጋቢት 2019 ፍሉይ ኣኼባ ኣካይዱ። ኣብ መኽፈቲ ናይዚ ኣኼባ ኣቦመንበር ማእከላይ ባይቶ ብጻይ መንግስተኣብ ኣስመሮም ናይ እንኳዕ ደሓን መጻእኩም ቃል ምስ ኣቕረበ፡ ብዛዕባ ናይቲ ኣኼባ ኣጀንዳታት ሓጺር መግለጺ ኣቕሪቡ።

ማእከላይ ባይቶ ኣብዚ ኣኼባ ካብ ዝተመያየጠሎም ዛዕባታት ሓደ፡ ኣብ መስርሕ ዘሎ ሓድነት፣ ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራ-ሕድርን ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራን ዝምልከት ነይሩ። ባይቶ ነዚ ብዝምልከት ነቲ ኩነታት ክከታተል ብዝጸንሐ ኣካል ሰዲህኤ ሰፊሕ መብርሂ ሰሚዑ። በቲ ዝቐረበ መብርሂ መሰረት  ዳርጋ ኩሉ ኣቐዲሙ ክውዳእ ዝግበኦ ስረሓት ከም ዝተኸምተአን እቲ ካብ ክልቲኡ ውድባት ዝተመዘዘ ኣካል ብዝተኣማምን ምውህሃድን ስምምዕን ይቕጽል ከም ዘሎን ገሉጹ። ባይቶ ኣብቲ ዝቐረበ መብርሂ ብዕምቆት ድሕሪ ምዝርራብ እቲ መስርሕ በቲ ዘለዎ ናህሪ ክቕጽል ዝሕግዙ ሃነጽትን ሓገዝትን ሓሳባት ኣቕሪቡ።

ብዘይካዚ መጻኢ፣ 3ይን ሓድነታውን ጉባኤ ክልቲኡ ውድባት ዘዳሉ ዘሎ ሓባራዊ ኣሰናዳኢ  ሽማግለ በጺሕዎ ዘሎ ደረጃ ብዝምክትውን መብርሂ ቀሪቡ። ብመሰረት መብርሂ ኣደ-መንበር ሓባራዊት  ኣሰናዳኢት ሽማግለ፡ ስረሓት ሰልስተ ንኡሳን ሽማግለታት በጺሕዎ ዘሎ ደረጃ ብዝርዝር ቀሪቡ።  ብመሰረ ት እቲ ዝቐረበቶ መብርሂ፡ ኣብዚ እዋንዚ ናብ 3ይን ሓድነታውን ጉባኤ ዝቐርብ ንድፊ ቅዋምን ፖለቲካዊ መደብ ዕዮን ንዝያዳ ዘተ ናብ መሰረታት ክልቲኡ ውድባት ብመንገዲ ኣቦ-መንበራት ተዘርጊሑ ከም ዘሎ ተጠቒሱ። ምስዚ ብዝተተሓሓዘ ኣባላት ክልቲኡ ውድባት መጻኢ ጉባኤ ንምዕዋት ኣባላት ዘሕብን ወፈያታት የካይዱ ከም ዘለዉ ተገሊጹ። ብዘካይዚ ኣብ ጉባኤ ዝሳተፉ ኣካላት ንምንጻር ቅዋማዊ ዳህሳስ ኣብ ምጥንቓቕ ደረጃ በጺሑ ከም ዘሎ ተሓቢሩ። ነዚ መብርሂ ዝተኸታተለ ኣኼባ ማእከላይ ባይቶን ንዘቕረቦም ኣገደስቲ  ሕቶታትውን፣ ብኣባላት ኣሰናዳኢት ሽማግለ በሪህሉ። ድሕሪዚ ባይቶ እቲ መስርሕ ምድላው ጽፉፍን ዕዉት ንክኸውን ዝሕግዙ ሓሳባት ኣቕሪቡ ኣብ ምዕዋቱ ካብኡ ዝድለ ንኸበርክት  ድልውነቱ ኣረጋጊጹ። መሰረታት ክልቲኡ ውድባት ክሳብ ሕጂ ንዘርኣይዎ ተወፋይነት ንኢዱ እዚ ተወፋይነት ንክቕጽል ከኣ ጸዊዑ።

ኣብዚ ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ምስ ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሒ ቀጻሊ ዘሎ ናይ ምቅርራብን ሓቢርካ   ምስራሕን መስርሕ ዘለዎ ደረጃ ዝዳህሰሰ ሓበሬታዊ ጸብጻብ ሰሚዑ። በቲ ነቲ መስርሕ ብሓላፍነት ሒዘምዎ ብዘለዉ ዝቐረበ ጸብጻብ መሰረት እቲ ኣብ ዝተፈላለዩ መዳያት ሓቢርካ ንምስራሕ ተታሒዙ ዘሎ ውጥን ግዜ ብዘይምብኻን ተቐላጢፉ ንክቕጽል ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ኣተሓሳሲቡ። ከምኡ እውን  ሓባራዊ ጽላል ንምምስራት ምስ ዝተፈላለዩ ኣካላት ተታሒዙ ዘሎ መደባት ብዓንተቦ ክትግበር ማእከላይ ባይቶ ሃናጺ ሓስባት ኣቕሪቡ።

ኣብ መወዳእታ ማእክለይ ባይቶ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ፡ ንህልዊ ኩነታት  ሃገርናን ከባቢናን ዝምልከቱ ሓበሬታትት ዳህሲሱ። በዚ ዳህሳስ መሰረት ሃገርናን ህዝብናን ብሰንኪ ዘይሓላፍነታዊ ኣካይዳ ጉጅለ ህግደፍ ኣብ ሓደጋ ከም ዘለዉ ብምጥቃስ፡ ሃገርናን ህዝብናን ካብዚ ኣንጸላልይዎም ዘለዉ ሓደጋ ንምድሓን ኤርትራውያን ብሓባር ክሰርሑ ኣብ ዝግደድሉ ደረጃ ከም ዘለና  ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ሰዲህኤ ባይቶ ኣመዝጊቡ።

ኣብዚ ሰሙን ኣብ ኣኼባ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ናይ ዝተሳተፈ ልኡኽ ኤርትራ ኣቀራርባ እንደጋና ኣብ ቅድሚ ክኢላታት ሕቡራት ሃገራትን ተሳተፍትን ናይ ዝለዓለ፡ ስንባደን ጽልእን መርኣያ ኮይኑ። እቲ ቀዳማይ ርክብ ናይቲ ልኡኽ ምስ ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡ ብ11 መጋቢት 2019 ነይሩ። ኣብዚ ርክብዚ ልኡኽ ኤርትራ ዓይኑ ኣዕሚቱ ኣብ ዝሓለፈ ዕስራ ዓመታት ኣብ ኤርትራ ዝተፈጸመ ግጉይ ኣተሓሕዛ ሰብኣዊ መሰል የለን ኢሉ። እቲ ካለኣይን ልኡኽ ኤርትራ ኣዝዩ ዝተወጠረሉ ከኣ ኣብ 12ን 13ን መጋቢት 2019 ምስቲ 18 ኣባላት ዘለዉዎ፡ ምትግባርን ዘይምትግባርን፥ ዓለም ለኻዊ ስምምዕ ሲቪላውን ፖለቲካውን መስል (ዓስሲፖመ) ዝከታተል ኮሚተ ሕቡራት ሃገራት ዝነበሮ ርክብ እዩ።

ኤርትራ ነዚ ዓለም ለኻዊ ስምምዕ፡ መባእታዊ ሰብኣውን ፖለቲካውን መሰላት ህዝባ ከም እተኽብር፡ ቃል ብምእታው ብ2002 እያ ፈሪማትሉ። እንተኾነ ክሳብ ሕጂ ነቲ ዝኣተወቶ ቃል ብምጥሓስ፡ በዚ ናይ ምትግባርን ዘይምትግባርን እቲ ስምምዕ ናይ ምክትታል ሓላፍነት ዘለዎ ኣካል ንዝቐርበላ ሕቶታት ኣብ ምምላስ ዓንቂጻ እያ ጸኒሓ። ኤርትራ ኣብዚ ዓመትዚ’ኳ ኣብ መበል 125 ርክብ ናይቲ ኮሚተ ክትርከብ እንተተሰማምዐት፡ እንተኾነ ክሳብ ሕጂ ልኡኻ እቲ ዝተሓተቶ ሓበሬታ ብስኑድ ኣገባብ ከቕርብ ኣይከኣለን።

መራሒ ልኡኽ ኤርትራ ኣቶ ተስፋሚካኤል ገራህቱን መጋይሽቱ ኣቶ ኣደም ዑስማንን፡ ምስቲ ኮሚተ ኣብ ዝገበርዎ ነዊሕ ግዜ ዝወሰደ ርክብ፡ ካብ ናይቲ ኮሚተ ሕቶታት ብምህዳምን ብዘይሕፍረት ኣብ ኤርትራ ዘየለ ሓቂ ብምዝርዛርን ኣባኺነምዎ። እቲ ዝለዓለ ክኢላታት ዝኣባላቱ ዓለምለኻዊ ላዕለዋይ ኮሚተ፡ ልኡኽ ኤርትራ ግሁድ ክሕደት ገዲፉ ሓቂ ንክዛረብ’ኳ እንተጸዓረ፡ ልኡኽ ኤርትራ ግና ናብቲ ቅኑዕ መንግዲ ክመጽእ ኣይከኣለን።

እዚ ኣብ ታሕቲ ተዘርዚሩ ዘሎ ካብቲ ኣቶ ተስፋሚካኤል ገራህቱን ኣቶ ኣደም ዑስማንን ዝኣባላቱ ልኡኽ ኤርትራ ንሕቶታት ናይቶም በተን ንኤርትራ ወሲኽካ ነቲ ስምምዕ ሲቪላውን ፖለቲካውን መሰል ዝፈረማ ሃገራት ዝተመርጹ እሞ መዝነቶም ብባይቶ ሕቡራት ሃገራት ኣብ ጀነቫ ዝጸደቐ፡ ዓለምለኻዊ ክኢላታት ካብ ዝሃቦ መልስታት እዩ።

1፡ ኣብ መላእ ኤርትራ 11 ኣብያተ ማእሰርቲ ጥራይ እየን ዘለዋ።

2፡ ብዘይካ ውሱናት ኣብ ጉዳይ ሃገር ገበን ዝፈጸሙ፡ ኣብ ኤርትራ ፖለቲካዊ እሱራት የለን።

3፡ ፕትርያርክ ሃገረ ኤርትራ ዝነበሩ ኣቡነ ኣንጠኒዮስ ኣብ ናይ ገዛ ማእሰርቲ ከም ዝተሓዙ ዝወሰነት ባዕላ ኦርተደኩሳዊት ቤተክርስትያን እያ።

4፡ ኣብ ኤርትራ ኢደወነናዊ ማእሰርቲ የለን።

5፡ ማእሰርቲ 11 ኣባላት ጉጅለ 15፡ በቲ ፈጻሚ ኣካል ዘይኮነ፡ ብሃገራዊ ባይቶ ኤርትራ ዝተኣዘዘ እዩ።

6፡ ካብ 1991 ጀሚሩ ኣብ ኤርትራ ንሞት ዝተፈርደ የለን። ብዛዕባ ብዘይፍርዲ ምቕታል ዝቐርቡ ክስታት ከኣ መሰረት የብሎምን።

7፡ መንግስቲ ክቡር መሰል ወዲ ሰብ የኽብር እዩ። ኣብ ልዕሊ ንጹሃት እሱራት ምስቓይ ኣይፍጸምን።

8፡ ኣተሓሕዛ እሱራት ብመንጽር ምርካብ ኣገልግሎት ጥዕና፡ መዘናግዕን  ሚድያን ጽቡቕ እዩ።

9፡ ናይ ሚድያ ምቁጽጻር የለን። ፖለቲካዊ ርኢቶኡ ብምግላጹ ዝተኣስረ የለን።

10፡ ምቲ ናይ ጸላእቲ ግጉይ ጸብጻባት ዝሕብሮ፡ ኤርትራ ህዝቢ ዘየብላ ኣይኮነትን። ናይ ከተማታትና ጐደናታት ብመንእሰያት ዝተመልኣ እየን።

11፡ ኣብ ህዝቢ ስግኣትን ምቁጽጻርን የለን። ዝኾነ ዓይነት ምክትታል የለን። ኤርትራ ረቂቕ ጸጥታዊ ትካል የብላን። ፖሊስ ንቡር ስራሑ እዩ ዝሰርሕ።

12፡ ኣብ ኤርትራ ፍርዳዊ ኣካል ናጻ እዩ። ፍትሒ ብግቡእ እዩ ዝወሃብ።

13፡ ኣብ ኤርትራ 190  ማሕበራት ኣለዋ። እዚ ድማ ናይ ምውዳብ ናጽነት ኣብነት እዩ።

14፡ ኣብዛ ሃገር ሕገመንግስታዊ ሃጓፍ የለን። ናይ ግንባር ቻርተርን ኣብኡ ተመስሪቱ ዝወጽእ ሕግታትን ኣለና። ሓዲሽ ሕገመንግስቲ ከኣ ኣብ መስርሕ ምንዳፍ ኣሎ።

15፡ ካብ ናጽነት ንደሓር ብላዕለዎት ሓለፍቲ ዝተፈጸመ ጥሕሰት የለን። ስለዚ ናይ ዝይነበረ ሕሉፍ ገበን ተሓታቲ ዝኸውን የለን።

ከምዚ ተጠቒሱ ዘሎ ልኡኽ ኤርትራ በቲ ኮሚተ ንዝቐርበሉ ሕቶ እንዳጓሰየ፡ ናቱ ሓሳብ ዘቕረበሉ፡ ምስማዑ ዘስደምም ነይሩ። ማለት ካብቲ በቲ ኮሚተ ክኢላታት ዝቕርበሉ ዝነበረ ተባራዒ ሕቶታት ዝሃቦ ግቡእ ምላሽ ኣይነበሮን 

An Eritrean delegation to UN human rights meetings in Geneva this week was once more a source of shock, disgust and intense frustration to UN experts and the participant audiences. The first meeting was the interactive dialogue with the UN Human  Rights Council on 11 March when the delegation claimed that nothing went wrong in Eritrea in the past two decades. The second two-day meeting at which the delegation was grilled on 12 and 13 March was held with the 18-person UN committee responsible for monitoring the implementation of the International Covenant for Civil and Political Rights (ICCPR).

Eritrea signed the ICCPR convention in 2002 by promising to respect and promote the fundamental human and political rights of its people. But since then, Eritrea refused to respond to any queries coming to it from the ICCPR Committee in charge of follow up of implementation by signatories of that international covenant. Eritrea this year agreed to meet the Committee at its 125th Session. Yet, the Eritrean delegation failed to submit the required written report.

Mr. Tesfamichael Gerhatu, the head of the Eritrean delegation,  and his colleague, Mr. Adem Osman, spent long hours with the ICCRP Committee evading its questions and shamelessly listing none existent "facts". The distinguished international experts of the ICCPR Committee at times begged the Eritrean envoys to be kind enough to known facts about Eritrea and stop "blanket denials." The Eritrean regime delegates were not willing to bend.

Below are a few samples of the Eritrean delegation's responses to questions of the international experts on human and political rights elected by all UN signatories of the ICCPR convention, including Eritrea, and approved by the UN General Assembly. Mr. Tesfamichael Gerhatu and his colleague said as follows:

1. Eritrea has only 11 detention centers and the entire country;
2. There are no political prisoners in Eritrea but a few detainees who committed "crimes against the state".
3. It was not the Government but the Eritrean Orthodox Church itself that condemned to house arrest His Grace Abune Antonios, the Patriarch of the Eritrean church;
4. No arbitrary arrests are made in Eritrea;
5. The arrest and detention of the eleven members of G-15 in 2001 was ordered by the Eritrean National Assembly itself, not by the executive branch;
6. No person has been condemned to death in Eritrea since 1991 and that allegations of extra-judicially executions have no basis whatsoever;
7. The government fully respects the dignity of the human person and no torture is practiced against prisoners;
8. Prison conditions are quite good with health and recreation facilities, and access to the media;
9. Press censorship does not exist in Eritrea; no Eritrean is detained for expressing his political views;
10. In spite of wrong reports by enemies, Eritrea is not emptied of its people; our cities are thriving with huge numbers of our young population;
11. There is no state of fear or population control in Eritrea. No control, no surveillance of any sort. Eritrea has no sophisticated security apparatus but a police force doing normal duties;
12. The judiciary system is independent in Eritrea and justice is well served;
13. There exist 190 trade unions as an example of the freedom of association in the country;
14. There is no constitutional vacuum in the country; we have a charter of the front and laws based on it; a new constitution is now in its drafting process;
15. No abuses were committed by government officials in Eritrea since independence and no one will be submitted to accountability of none existent past crimes.....

Simply put, it was difficult to listen to the wild babble of the Eritrean delegates who ignored pertinent  queries of the ICCPR Committee and talked presented their alternative facts. No responses were given to several burning questions of the Committee members whose names are given in the table below.  

The 40th Session of the UN Human Rights Council, currently holding chain of meetings in Geneva, has once more witnessed that Eritrea is not showing any signs of change in its bad human rights record. 

Speaking at the interactive dialogue on Eritrea on 11 March 2019, senior UN human rights officials and vast majority of country delegates reprimanded the Eritrean regime of its continued failure to implement hundreds of recommendations urging it to improve the human rights and political situation in the country. 

Deputy UN Human Rights Commissioner Kate Gilmore made yet another desperate yet strong appeal to the Eritrean regime to listen to international calls to be kind to its own people by correcting its past. She hoped that the Eritrean authorities  will consider  "shifting from security to development" of their nation.

The newly appointed Eritrea Human Rights Rapporteur, Daniela Kravez, also presented her first ever oral report to the  Human Rights Council and asked Eritrean authorities to take the new opportunities opened with the peace accord with Ethiopia. She regretted the absence of basic human and political rights in Eritrea for such a long time and the only prospect for change depends on starting to introduce the rule of law in the country. The Eritrean delegate, the same Tesfamichael Gerhatu, denied all charges and repeated cried out that "there is no human rights crisis" in the country.   (For full story, see link: http://www.harnnet.org/index.php/articles-corner/english-articles/item/5426-human-rights-council-holds-enhanced-interactive-dialogue-on-the-situation-of-human-rights-in-eritrea).

On the other hand, an event on Eritrea was organized at the UN Geneva offices on 12 March coordinated by Dr. Daniel Mekonnen, Director  the Eritrean Law Society. Panelists were Mr. Habteab Y. Ogubazghi, former judge of the Last  Court of Appeal in Eritrea, and  Ms Jelena Aparac,  a member of UN Working Group on mercenaries. The former spoke on the situation of the existing judiciary system in Eritrea and the latter updated the audience on the ongoing legal case of Eritrean victims against the Canadian Nevsun company. 

Meanwhile, another important two-day meeting on Eritrea is underway at the Wilson Palace, headquarters of the UN Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR). A committee of experts is grilling  the Eritrean delegation with very difficult questions  on human, political and civil rights on Eritrea. (Full report on those critical meetings will follow soon).

ኣብ ጀነቫ ዝካየድ ዘሎ ተኸታታሊ፡ መበል 40 ርክብ ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡ ኣብ ኤርትራ ዝኾነ ንሰብኣዊ መሰል ዝምልከት ናይ ለውጢ ምልክት ከምዘየለ ተዓዚቡ።

ብ11 መጋቢት 2019 ኣብ ዝተኻየደ ሓጋዚ ምይይጥ፡ ላዕለዋይ ክኢላ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራትን መብዛሕተኦም ናይቲ ምይይጥ ልኡኻትን፡ መንግስቲ ኤርትራ፡ ሰብኣዊ መሰል ፖለቲካዊ ኩነታትን ከመሓይሽ ክቐርበሉ ንዝጸንሓ ኣማኢት ምሕጽንታታትን መጸዋዕታታትን ክትግብር ከምዘይበቕዐ ጠቒሶም።

ምክትል ኮሚሽነር፡ ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰላት ሕቡራት ሃገራት ኬት ጊልሞረ መንግስቲ ኤርትራ ዓለልም ለኻዊ ምሕጽንታ ብምስትብሃል፡ ሓላይ ህዝቡ ኮይኑ፡ ዝሓለፈ ጌጋኡ ብምእራም፡ ላዕለዎት ሓለፍቲ እታ ሃገር ካብ ክቱር ጸጥታዊ ምቁጽጻር ናብ ልምዓት ሃገር ከድህቡ ተስፋ ከም ዘለወን ብምጥቃስ፡ ሓያልን ዘስደምምን ምሕጽንታ ኣቕሪበን

ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ኣብ ጉዳይ ኤርትራ ሓጋዚ ምምይይጥ እናካየደ

ጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ክከታተላ ዝተመዘዛ ሓዳስ ተኸታታሊት፡ ዳኒየላ ክራቨዝ ብወገነን ብዛዕባ ሰብኣዊ መሰል ኣብ ኤርትራ፡ ናይ መጀመርያ ናይ ቃል ጸብጻበን ናብ ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ኣቕሪበን። ኣብዚ ጸብጻበን ላዕለዎት ሰብ መዚ ኤርትራ፡ ነቲ ምስ ኢትዮጵያ ተፈጢሩ ዘሎ ናይ ሰላም ስምምዕ፡ ኣብ ምኽባር ሰብኣዊ መሰል እውን ክጥቀምሉ ሓቲተን። ኣተሓሒዘን ከኣ ንክንድዚ ዝኣክል ግዜ ኣብ ኤርትራ ሰብኣውን ዲሞክራስያውን መሰል ምብኳሩ ከም ዝሻቕለን ጠቒሰን። ኣብዚ መዳይዚ እቲ ለውጢ ብምትእትታው ግዝኣተ-ሕጊ ክጅምር ከም ዝግበኦ ኣብሪሀን። ልኡኽ ኤርትራ ግና ከምቲ ተስፋሚካኤል ገራህቱ ዝበሎ፡ ንኹሉቲ ናብ መንግስቲ ኤርትራ ዝቐርብ ክስን ኣውያትን “ኣብ ኤርትራ ቅልውላው ሰብኣዊ መሰል የለን” ብዝብል ነጺግዎ።

ብኻልእ ወገን ከኣ ብ12 መጋቢት 2019 ብዶ/ር ዳንኤል መኮነን ዳይረክተር  ኤርትራዊ ማሕበረሰብ ሕጊ ዝተወደበ ኣብ ጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ዝዘተየ ጠቓሚ ርክብ ተኻይዱ። ኣብዚ ርክብ ኣብ ኤርትራ ዳኛ ዝነበሩ ኣቶ ሃብተኣብ ዑቕባዝግን ወ/ሮ ጀለና ኣፓራክ ካብ ሕቡራት ሃገራትን ቃል ኣስሚዖም። እቶም ቀዳማይ ተዛራቢ ብዛዕባ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ናይ ፍርዲ መስርሕ ክገልጹ እንከለዉ፡ እተን ቀጺለን ቃል ዘስመዓ ወይዘሮ ከኣ፡  ብዛዕባ መስርሕ ፍርዲ ጉዳይ ኤርትራውያን ግዳያትን ካናዳዊ ኩባንያ ነቭሱንን ንተሳተፍቲ ኣብሪሀን።

ብዘይካዚ፡ ካልእ ኣገዳሲ ብዛዕባ ኤርትራ ዝዝቲ ናይ ክልተ መዓልታት ኣኼባ፡ ኣብ ዊልሰን ማእከላይ ቤት ጽሕፈት ላዕለዋይ ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰል ተኻይዱ። ኣብዚ ኣኼባ ሓደ ናይ ክኢላታት ኮሚተ፡ ንልኡኽ መንግስቲ ኤርትራ ኣብ ወሳኒ ንሰብኣዊ መሰላት ዝምልከቱ ጉዳያት ወጠርቲ ሕቶታት ኣቕሪብሉ።

ብዕለት 10 መጋቢት 2019 ጨንፈር ፍራንክፎርትን ከባቢኡን ሰዓት 14፡00 ብኣቦ-መንበር ጨንፈር  መኽፈቲ እዩ ኣኼባ ተጀሚሩ። ኣኼባ ኣብቲ እዋናዊ ዛዕባ መጻኢ ሳልሳይን ምጽንባራውን ጉባኤ ሰዲህኤን ሃድሕን ዘትኮረ ዝርርብ እዩ ሰፊሕ ዝርርብ ኣካይዱ። ቀንዲ ካብኡ እቲ ንሳልሳይ ወርሑ ኣብ መሰረታት ሰልፍን ውድብን ወሪዱ ኣብዝርርብ ዘሎ ንድፊ ቅዋም መጻኢ ሳልሳይን ሓድነታውን ጉባኤ ሰዲህኤን ሃድሕን ምንባሩ ይዝከር።

ብቅዋም  ሰልፊ ዓንቀጽ 5.13.2 መሰረት ንድፊ ፕሮግራምን ቅዋምን ቅድሚ  ሽዱሽተ ኣዋርሕ ናብ መላእ ኣባላት ክወርድን ክዘራረብሉን ቅዋማዊ መሰሎም ብምዃኑ፡ ኣብቲ ናብ መሰረታት ሰልፊ ካብዝቐርብ ሳልሳይ ወርሑ ሒዙ ዘሎ ንድፊ ቅዋም፡  ኣባላት ሰልፊ ሓደስቲ ሕሳባት ከታኣታትዉ፡ ኣብ ስራሕ ጸገማት ዝፈጥር ዓንቀጻት እንተነይሩ ክትካእን ኮታስ ካብ ተመኩሮ ናይ ዝሓለፈ ኣርባዕተ ዓመታት  ከጽፍፍዎን ርእይቶታቶም ከንብሩሉን ስለ ዘለዎም፡ ኣብኡ ዘትከለ ሰፊሕን ዝርዝራውን ልዝብ ከምዝተኻየደ እዩ ይፍለጥ።

 ስለዚ ድማ። ጨንፈር ነቲ ኣብ ዝሓለፈ ኣዋርሕ ጀሚሩዎ ዝጸንሐ ንድፊ ቅዋም ናይ ምጽራይ ልዝብ፣  ኣብ ናይ ዕለት 10 መጋቢት 2019 ተሪፉ ዝነበረ ክፋሉ ኣጻርዩ ከምዝወዳኤ ተረጋጊጹ ኣሎ።  ንድፊ ቅዋም ኣብ መሰረታት ወሪዱ ክጻረ ካብዝድለየሉ ምኽንያታት ድማ፡ ንብረት መላእ ኣባላት ሰልፊ ብምዃኑ፡ ኣባላት ሓባራዊ ግንዛበ ክህልዎምን ናይ መጻኢ መሳርሒ ሕጊ ስለዝኮነን፣ ንተሳተፍቲ ኣባላት ጉባኤ ጥራሕ ዝግደፍ ዘይኮነስ፡ ንኹሉ ዝምልከት ብምዃኑ እዩ።

ብዘይካዚ፡ ኣባላት ሰልፊ ኣብ ምጽፋፍ ንድፊ ቅዋሞ ከም ዝሳተፉ ምግባር ማለት ድማ፡ ኣብ ምሉእ ዓለም ብዘለዉ ኣባላት ሰልፊ ዝተጻረየን ዝሃብተመን ንድፊ ቅዋም ብተሳተፍቲ ጉባኤ ተወሃሂዱ ክጸድቕ ከሎ፡ መርኣያ ናይ ግሉጽነትን ዲሞክራስያዊ ኣሰራርሓን ሰልፊ ኣብርእሲ ምዃኑ፡ ኣሳልጦ ናይ ስራሕ ከምዝኮነ እውን ዘብርህ‘ዩ። ስዒቡ ዝጻፈፍ ንድፊ ፖለቲካዊ መደብ-ዕዮ ሰልፊ‘ውን ብተመሳሳሊ ኣገባብ ተጻርዩ ክቐርብ‘ዩ።

ስለዚ መላእ ኣባላት ሰልፊ ኣብ ቅዋምን፡ መደብ-ዕዮን፡ ምሕጻይ መራሕቶምን ምሉእ ተሳታፍነት ክህልዎም ምግባር፡ ሓደ ካብቲ ሰልፍና ዝጥቐመሎም ኣሳታፍን ደሞክራስያዊ ኣገባባትን መስርሕ ናይ ጉባኤ እዩ። በዚ መሰረት ጨንፈር ፍራንክፎርትን ከባቢኡን ኣብ ናይ ዕለት 10 መጋቢት 2019፡ ኣኼባኡ ንቅዋም ዝምልከት ርእይቶታቱ ኣጻርዩ ናብ ኣሰናዳኢት ሽማግለ ልኢኹ ኣሎ።

ብሰንኪ’ታ ብዕለት 10 መጋቢት 2019 ኣብ ደብረዘይቲ ዝተኸስከሰት ነፋሪት ኢትዮጵያ ቦይንግ ጀት 737 በረራ ቍጽሪ 302 ዘጋጠመ ናይ 157 ተሳፈርቲ ሞት ንህዝብን መንግስትን ኢትዮጵያን ናይ 35 ሃገራት ኣህዛብን መንግስታትን ወሪድዎም ዘሎ መሪር ሓዘን ተኻፈልቲ ምዃና እናገለጽና፡ ንመወቲ መንግስተ-ሰማይ የዋርሶም፡ ንቤተ ሰቦም፡ ህዝቦምን መንግስታቶምን ድማ እግዚኣብሄር ጽንዓት ክህቦም ንምነ።

መንግስተኣብ ኣስመሮም

ኣቦ መንበር ሰዲህኤ

12 መጋቢት 2019

ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)፡ ብቐዳም ዕለት 2 መጋቢት 2019 ኣብ  ከተማ ብቦን፡ ጀርመን፡ ክፉት ናይ ህዝቢ ኣኺባ ኣካይዱ።  ሓው ዓንደብርሃን ዮውሃንስ፡ ኣቦ መንበር ጨንፈር ሰዲህኤ ቦን-ክለንን ከባቢኣን፡ ንኣኼበኛታት ናይ እንቋ|ዕ ደሓን መጻእክኩም መልእኽቱ ድሕሪ ምትሕልላፍ፡ ንዝተገብረሎም ዕድመ ኣኽቢሮም  ብምምጻኦም ዝተሰምዖ ሓጐስን ክብርን ብምግላጽ  መድረኽ ንኣቦ መንበር ሰልፊ ኣረኪብዎ።

ኣቦ መንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)፡ ሓው መንግስተኣብ ኣስመሮም ድማ፡ ንኣኼበኛታትን ንኣዳለውቲ ኣኼባን ድሕሪ ምምስጋን ብዛዕባ ህልዊ ኵነታት ዓለምና፡ ዞናናን ሃገርናን ኣዝዩ ሰፊሕ መግለጺ ኣቕሪቡ።

ሓው መንግስተኣብ ኣስመሮም፡ ነቲ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃን ቀይሕ ባሕርን ዝካየድ ዘሎ ናይ ረብሓታት ቅድድማትን ከስዕቦ ዝኽእል ሓደጋታት ኣብሪሁ። ዞባ ቀርኒ ኣፍሪቃ ብውሽጣውን ግዳማውን ወጥርታት ይሕመስ ምህላዉ ድማ ኣረዲኡ። ኣስዒቡ፡ ኤርትራ፡ ናብ ዘይተፈልጠ መጻኢ ትጕዓዝ ኣብ ዘላትሉ እዋን፡ ድሕነት ህዝብን ሃገርን ንምርግጋጽ ተሳትፎ ህዝቢ ክዓብን ኣብ መንጐ ተቓለስቲ ንፍትሒ ዘሎ ፍልልያት ንምጽባብ ዕቱብ ጻዕርታት ክግበር ከምዘለዎ ኣገንዚቡ።

ድሕሪ ናጽነት ኤርትራ እውን ልክዕ ከም’ዚ ሕጂ ተገይሩ ተባሂሉ  ዝዝረበሉ ዘሎ ፖለቲካዊ፡ ቍጠባዊ፡ ወተሃደራውን ጸጥታውን …ወዘተ ስምምዓት  ኣብ መንገ መራሕቲ ኤርትራን ኢትዮጵያን ተኸቲሙ ምንባሩ ኣዘኻኺሩ። እቲ ስምምዓት ግን ህዝቢ ዘይፈልጦ ስለዝነበረ፡ መራሕቲ ክልቲኡ ሃገራት ኣብ መን ጐብለል ናይ ዞና ኰነ፡ መን ዝያዳ ቍጠባዊ ረብሓታት የረጋግጽ፡ ዝብል ውድድራትን ወጥርታትን ስለዝተሸሙ፡ ንህዝቢ ብዶብ ኣመሳሚሶም ኣብ ደማዊ ኵናት ነቚቶሞ ኢሉ።

ሕጂ ድማ፡ ልክዕ ከም’ቲ ኣብ መጀመርያ ክፍላ ናይ ተስዓታት ዝብልዎ ዝነበሩ ጕዳይ ዶብ ካልኣዊ ኢዩ፡ እቲ ኣብ ኣእሙሮና ወይ ኣተሓሳስባና ዘሎ ዶብ ኢና ክንፈትሖ ዘለና እምበር፡ ዶባት ኣብ መሬት ምጥራር ኣገዳሲ ኣይኰነን ክብሉና ይስምዑ ኣለዉ።

ሓው መንግስተኣብ ኣስመሮም፡ ኣብ መንጐ ኤርትራን ኢትዮጵያን እተገብረ ውዕል ሰላም፡ ኣብ ህዝቢ ኤርትራ ዝዀነ ይኹን ለውጢ ከምዘይገበረ ገሊጹ። ናይ ፖለቲካ እሱራት ኣይተፈትሑን፡ ሃገራዊ ኣገልግሎት ከም ቀደሙ ብዘይ ደረት ይቕጽል ኣሎ፡ ተቓወምቲ ውድባት ኤርትራ ዝዋስእሉ ናይ ውድድር ባይታ የለን፡ መሰላት ዜጋታት ኣይተሓለወን፡ ድሕሪ ዶባት ምኽፋቱ ስደት ብዝኸፍአ ደረጃ ቀጺሉ ኢሉ።

ዲክታቶርያዊ መራሒ ኤርትራ፡ ንህዝቡ ዘየርኣዮ ፍቕርን ስንእንእን ንህዝቢ ኢትዮጵያ ምርኣዩ፡ ንቀዳማይ ሚኒስተር ኢትዮጵያ ንቃልዓለም ኢለ ዘይኰንኩ ንስኻ ኢኻ  መራሒና ምባሉ፡ እዚ ህዝብታት’ዚ ክልተ ኢዩ ኢሉ ዝኣምን እንተልዩ ዓሻ’ዩ ዝብል መግለጺ ምሃቡ፡ ቀዳማይ ሚኒስተር ኢትዮጵያ ድማ ብስም ክልቲኡ ሃገራት ምስ መንግስታት ኣውሮጳ ውዕል ክኽትም ምጅማሩ፡ ኣቶ ለማ መገርሳ፡ መን ይፈልጥ ኣብ መጻኢ ባሕሪ ይህልወና ይኸውን ምባሉ…ወዘተ ዝብሉ መግለጺታት ደማሚርካ ክትርእዮ ከለኻ፡ ኣብ ልዕሊ ልዑላውነትና ዝዝንቢ ዘሎ ሓደጋ ዘሻቕል ምዃኑ ኣገንዚቡ። ብፍላይ ድማ፡ ኢሳያስ ኣፍወርቂ ድሕሪ ናጽነት ኤርትራ፡ ንኢትዮጵያ ዝሓወሰ መንግስቲ ክመርሕ ይደሊ ምንባሩ ምቅልዑ ድማ ንስክፍታታትና ኣጐልቢትዎ ኢዩ ኢሉ።

ኣብ መወዳእታ ድማ፡ ሓው መንግስተኣብ ኣስመሮም፡ ብዛዕባ እማመ ሰዲህኤ ንሓባራዊ ዕዮ ዝምልከት መግለጺ ሂቡ። ከምኡ እውን፡ ኣብ መንጐ ሰዲህኤ ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራ-ሕድርን ክኸይድ ዝጸንሐ ንምጽንባር ዝዓለመ ርክብ ኣብ ምዝዛሙ ገጹ በጺሑ ከምዘሎ ኣበሲሩ። ብተመሳሳሊ ኣገባብ፡ ኣብ መንጐ ሰዲህኤን ሓድነት ኤርትራውያን ንፍትሕን ንምጽንባር ዝዓለመ ልዝብ ይካየድ ምህላዉ እውን ኣረዲኡ። ቀጺሉ፡ ኣብ መንጐ ሰዲህኤ ኣርባዕተ ውድባት ዝሓቘፈ ኤርትራዊ ሃገራዊ ግንባርን ድማ ሓባራዊ ጽላል ንምቛም ርክባት ይግበር ምህላዉ ሓቢሩ።

ድሕሪ መግለጺ ኣቦ መንበር ናይ ሕቶን መልስን ርእይቶን ዕድል ተዋሂቡ። ኣኼበኛታት ድማ፡ በቲ ኣብ ሃገርና ዝግሃድ ዘሎ ኵነታት ኣዝዩ ይሻቐሉ ክምዘለዉ ሓደ ድሕሪ ሓደ እናተንስኡ ገሊጾም። ካብ’ዚ ጸገም’ዚ ንምውጻእ ድማ፡ ህዝቢ ኣብ ከከተማኡ ዝነብረሉ ሃገርን ክውደብ፡ ተቓወምቲ ውድባት ኤርትራ ድማ ንፍልልያቶም ከቀራርቡ ክጽዕሩ ከምዘለዎም ኣተሓሳሲቦም።

ሓቢርና ንስራሕ ከነድምዕ፡ ሓቢርና ነድምጽ ከነስምዕ