ምምሕዳር ኢሳያስን ጉጅለኡን ኣብዚ እዋንዚ ብደረጃ ሕብረተሰብ ዓለም  ኮነ ህዝቢ ኤርትራ  ምስሉ ኣብ ቅድሚ ብዙሓት ዝተደወነ ምዃኑ ፍሉጥ እዩ። ካብ ናይ ምድዋኑ ብዙሓት ጠንቅታት ሒደት ንምጥቃስ፡ ምምሕዳሩ ናይ ህዝቢ ኤርትራ ብሕገመንስቲ ናይ ምምራሕ መሰል ዝግህስ።  ኣብ ክንዲ ብኣፍልጦ ህዝብን ብመንግስታዊ ትካላትን ምምራሕ ውልቃዊ ኢደ ወነናዊ ኣካይዳ ስለ ዝመርጽ። ናይ ዜጋታት፡ “ይኾነና” ኢሎም ብዝመረጽካዮ ኣካል ምምራሕ መሰል ዝነፍግ። ሓሳብካ ናይ ምግላጽ፡ ናይ ምውዳብን ዝመረጽካዮ እምነት ናይ ምስዓብን መሰል ዝኽልክል። ተካኢ ወለዶን  ተረካቢ ሕድርን ኤርትራዊ መንእሰይ፡ ትውልዳዊ ናይ ምስግጋር  ግቡኡ ክፍጽም ዘኽእሎ ክእለትን ፍልጠትን ከይረክብ፡ ትካላት ላዕለዋይ ደረጃ ትምህርቲ ዝዓጹ። ዝያዳ ከኣ መንእሰይ ብናይ ህውከትን ዕግርግርን ወረ ደንዚዙ ተስፋ ቆሪጹ ሃጽ ኢሉ ንክስደድ እኩይ መንገድታት ዝህንድስ። በብግዜኡ፡ ንውጉኣት ሓርነት፡ ንላዕለዎት መራሕቲ ናይ ውድቡ፡ ንህዝቢ ኤርትራ፡ ንጐረባብቲ ሃገራት ሎሚ ከኣ ንበዓባያ ኤርትራ ዝጠለመ ጉጅለ ብምዃኑን ብዝኣመሰሉን ተግባራን እዩ ምስሉ ዝድወን። እዞም ብሓፈሻዊ መልክዕ ዝተጠቕሱ ናይዚ ጉጅለ ጸይቂ ተግባራት ነናቶም ዘስካሕክሕ ዝርዝር ኣተገባብራ ኣለዎም።

ምስሉ ክሳብ ክንድዚ ዝዓሞቐ ኣሉታዊ ክነሱ፡ ሒደት ወገናት ነዚ ጉጅለ ኣብ ክንዲ ዘውግዝዎ፡ ነቲ ጸረ ህዝቢ፡ ጸረ ስኒትን ህድኣትን ተግባራቱ ርእዮም ከምዘይረኣዩ ክሓልፍዎ ይረኣዩ እዮም። ካብዚ ሓሊፎም  ምስ ኩሉዚ ዝተጠቕሰ ተወዳዳሪ ዘይርከቦ ኣበራቱ ክንእድዎ፡ ከመጉስዎን ብልጫታት ክህብዎን ይረኣዩ እዮም። መራሕቲ ሃገራት ኢትዮጵያ፡ ሕቡራት ዓረብ ኢማራትን ሳዑዲ ዓረብያን ከኣ ናይዚ ዘይሚዛናዊ፡ ዘይርትዓውን ዘይሓላፍነታውን ኣገላልጻ ነቲ ዲክታተር ኣብነት እዮም።

ነዚ ብግሁድ ክውገዝ ዝግበኦ ምምሕዳር ኢሳያስ ዘይምውጋዝ ወይ እውን ምትብባዕ ተዓዚቦም ዝግረሙ ወገናት ብወገኖም በብግዜኡ ናይ ምግራም ሕቶታት የቕርቡ እዮም። ካብቲ ዘቕርብዎ ብዙሕ ሕቶታት ከኣ፡ ህዝቢ ኤርትራ ክሳብ ክንድዚ በቲ ጉጅለን መራሒኡን ንምግላጹ ብዘጸግም ደረጃ እንዳተወጸዐ ስለምንታይ እዩ ኣብ ክንዲ ኣንጻሩ ዝለዓል ኢደ-እግሩ ኣጣሚሩ ዝዕዘብ? ሕብረተሰብ ዓለምከ እቲ ጉጅለ፡ ኮነ ኢሉ ኣብ ልዕሊ ዜጋታቱ ብንዕቀትን ብደዐን፡ ኣብ ልዕሊ ጐረባብቱ ብህውከትን ብዕግርግርን እንዳሽካዕለለ፡ ንናይ ዝተፈላለያ ሰብኣውን ዲሞክራስያውን ትካላት ምሕጽንታ ናይ ስቕ መርገጽ ምርጫ እንዳወሰደ ዘይቀጽዐኦ? ምኽንያቱ ብዘይተነጸረ፡ ንዝኣሰሮም ዜጋታት፡ ብናጻ ክፈትሕ፡ ወይ ናብ ፍርዲ ከቕርብ ካብኡ ሓሊፉ ብቤተሰቦምን ከም ማሕበር ቀይሕ መስቀል ብዝኣመሰሉ ሰብኣዊ ትካላትን ክብጽሑ ንዝቐርበሉ ምሕጽንታ ጽማም እዝኒ ክህብ እንከሎኸ ዘይንገሮ? ካብቲ ከም ቀንዲ ጠንቂ ስደት ኤርትራውያን መንእሰያት ኮይኑ ዝቕርብ፡ ግዱድን ገደቡ ዘይፍለጥን ወተሃደራዊ ኣገልግሎት ክቑጠብ መተሓሳሰቢ ክወሃቦ እንከሎ፡ ግቡእ መልሲ ዘይምሃቡኸ ኣየሕትቶን ድዩ? ዝብሉ ካብቶም ዝውቱራት እዮም።

ኣብቲ ህዝቢ ኤርትራ “ስለምንታይ ምስዚ ኩሉ ግፍዒ ንምምሕዳር ህግዲፍ ስቕ ኢሉ ይርእዮ?” ዝብል፡ ህዝቢ ኤርትራ ንጉጅለ ህግደፍ በዚ መንገዲ ጥፍኣት ክዕንድር ስቕ ኢሉ ኣይረኣዮን። እዚ ከኣ ብግብሪ ዝረአ ዘሎ እዩ። ርሑቕ ከይከድና፡ ዝምድና ህዝቢ ኤርትራን ጉጅለ ህግደፍን ካብ ነዊሕ ግዜ ጀሚሩ ናይ ተወጻዕን ወጻዕን ወይ ናይ መሰል ሓታትን መሰል ነፋግዩ። ኣብ ከምዚ ዝኣመሰለ ናይ ተጻረርቲ ዝምድና፡ ምናልባት ዓቕሚ ወሲንዎን ኩነታት ምጥዓም ስኢንዎ እንተዘይኮኑ፡ ተወጻዒ ወጻዒኡ ከም ድላዩ “ቸቸ” ክብለሉ እንከሎ ስቕ ኢሉ ክርኢ ንቡር ኣይኮነን። ኣጠማምታ  ህዝቢ ኤርትራ ንወጽዓ ህግዲፍ እውን ካብዚ ዝተፈልየ ኣይኮነን።

ካብቲ ኣብ ድሮ ምእዋጅ ልኡላውነት ኤርትራ ዝተኻየደ’ሞ በቲ ዲክታተር ዝተጨውየ ተቓውሞ ናይ ተጋደልቲ ጀሚርካ ዝትጋህዱ፡ ናይ ሓጺር ግዜ ምንጥጣፍ ብሕታዊ ፕረስ፡ ተበግሶ ጉጅለ 13፡ ምልዕዓል ጉጅለ 15፡ ፈተነ “እምቢ” በሃልነት ወዲ ዓሊ 2013፡ ስምዕታ “ሓውኻ ኣበይ ኣሎ” ኣቡናት ካቶሊካዊት ቤተክርስትያን ኤርትራ፡ “ዓገብ” በሃልነት ፓትርያርክ ተዋህዶ ቤተ ክርስትያን ኤርትራን መኸተን መስዋእትን ሓጂ ሙሳ ኣብ ኣኽርያን ደሚርካ፡ ህዝቢ ኤርትራ ንወጽዓ ኢሳያስ ስቕ ኢሉ ክርእዮ ከም ዘይጸንሐን ከምዘየሎን ንምርዳእ ኣብነታት እዮም። ብዓብይኡ ከኣ እቲ በብግዜኡ እንዳበረኸ ዝኸይድ ዘሎ ኤርትራዊ ማዕበል ለውጢ፡ ተቓወምቲ ፖለቲካዊ ውድባትን ሰልፍታትን፡ ሲቪላዊ ማሕበራት፡ ሰፊሕ ወፍሪ “ይኣክል”ን ዝተፈላለዩ ህዝባዊ ምልዕዓላትን፡ ህዝቢ ኤርትራ ንወጽዓ ኢሳያስ “ይቐጽል” ዝብል ቀጠልያ ምልክት ከም ዘይሃቦ ዘብርህ እዩ።

እቲ ካልእ ንኢሳያስ ከውግዞ እንዳተገብኦ ዘየውግዞ ናይ ግዳም ኣካላት፡ ምናልባት እውን ክተሓባበሮ ዝፍትን ከምኡ ክገብር ምኽንያት ከም ዝህልዎ ርዱእ እዩ። ዝምድና ክግበር እንከሎ ጠቕሚ ህዝብኻን ሃገርካን ምቕዳም ግድን ስለ ዝኾነ፡ “ኣብዚ እዋንዚ ረብሓይ ኣብ ኤርትራ ከውሕሰለይ ዝኽእል ኢሳያስ ጥራይ እዩ” ዝብል መደምደምታታት ይሰርሕ ከም ዘሎ ምርዳእ ዘጸግም ኣይኮነን። እቲ ጠቕሚ ሃገርካ ምቕዳምኳ ዘይከሓድ እንተኾነ፡ ብኽንድዚ ንዕዘቦ ዘለና ደረጃ፡ ብዋጋ ህዝቢ ኤርትራን ልኡላውነቱን ክኸውን እንከሎ ግና፡ ብፍላይ ነዓና ነቶም ንለውጢ ንቃለስ ዘለና ኤርትራውያን ኣዝዩ ዘሻቕለና’ዩ። ምስቶም ህዝብና እንዳተቐንዘወ ንኢሳያስ እንዳጋለቡ ብስትራተጅያዊ ጸጋታት ሃገርና ክርብሑ ዝፍትኑ ዘለዉ ከኣ የተዓዛዝበና። ድሕርቲ ዘይተርፍ ሕልፈት ዲክታተርን ኣተሓሳስባኡን ከኣ ምስ ህዝብና ፊትንፊት ክራኸቡ እዮም። ኤርትራ ከኣ ነባሪት እምብር ምስ ኢሳያስ እትሓልፍ ኣይኮነትን።

ንኣብነት ሕቡራት ዓረብ ኢማራት ከባብያዊ ልዕለነኣ ኣብ ምብራኽ ንክሕግዛ ኣብ መሬት ኤርትራ ናብ የመንን ካልእ ከባብን ምውፋር ዘኽእላ ወተሃደራዊ መደበር ከፊታ። እዚ ድሌትዚ ንክሓድራ ዝገበረ ከኣ ብቕዓት ኢሳያስን ምምሕዳሩን ዘይኮነ፡ ክሳዳዊ ተበሃግነት ቀይሕ ባሕሪ ዝቕናታ ኤርትራ እዩ። ስለዚ ብጸጋታት ኤርትራ ንምጥቃም ንኢሳያስ ጁባኡ እንዳመላእካ መራሕ መንገድን ተለኣኣኽን ምግባሩ ግድን እዩ። ናይ ኢትዮጵያ ኣፍደገ ባሕሪ ናይ ምርካብ ህርፋንካ ንምምላእ፡ ነዚ ባዕሉ ዝዛረብ ዘስካሕክሕ ሃለዋት ህዝቢ ኤርትራ ጓሲኻ ምስ ኢሳያስ ምውድኽዳኽ’ውን ካብዚ ፈሊኻ ዝረአ ኣይኮነን። እዚ ብንጹር ዘርእየና ከኣ እቲ ቀንዲ ዝበሃግ ዘሎ ኤርትራ እምበር፡ ኢሳያስን እኩይ ተግባራቱን ከምዘይኮኑ እዩ።

ርእሰ-ዓንቀጽ ሰዲህኤ

ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)፡ ኣብ 4ተ ዓመት ሓደ ግዜ ጉባአ የካይድ። ኣብዚ ጉባአኡ ከከምቲ ጉባአ ዝካየደሉ ግዜ ብዙሓት ዓበይቲ እዋናዊ ኤርትራውን ከባብያውን ዛዕባታት ይለዓሉ፡ ይዝተየሎምን ውሳነታት ይወሃቦምን። ብዝያዳ ከኣ እቲ ሰልፊ ኣብ መንጎ ክልተ ጉባአታት ከዕውቶ ዝቃለሰሉን ዝልለየሉን ፖለቲካዊ መደብ ዕዮን ኣካላቱ ዝምርሕሉ ቅዋምን የጽድቕ። ካብዚ ሓሊፉ ሓጋጊ ኣካል ማእከላይ ባይቶ ይመርጽ። እዚ ባይቶ ከኣ ኣብ ስሩዕ ኣኼባኡ መደባት ዘተግብር ፈጻሚ ሽማግል ይመርጽ።

ማእከላይ ባይቶ ኣብ ዓመት ሓደ ግዜ ስሩዕ ኣኼባ የካይድ። ኣብዚ ኣኼባኡ ናይቲ  መደባት ሰልፊ  ከፈጽምን መዓልታዊ ህይወት ሰልፊ ክከታተልን ሓላፍነት ወሲዱ ክመርሕ ዝጸንሐ ትካል ፈጻሚ ሽማግለ ዓመታዊ ጸብጻብ ተቐቢሉ ይመዝንን የጽድቕን። ኣብ መጻኢ ዓመት ክዕመሙ ናይ ዝግበኦም ስረሓት ኣቕጣጫን ፖሊሲን ከኣ ይስእል። እዚ እቲ ስሩዕ ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ኮይኑ፡ እዚ ሓጋጊ ኣካል ሰልፊ ከከም ኣድላይነቱ ፍሉያት ኣኼባታት እውን የካይድ እዩ። እቲ ኣብዚ ነፍሲ ወከፍ ዓመታዊ ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ዝምረጽ ፈጻሚ ሽማግለ ኣብ ነፍሲ ወከፍ 4ተ ወርሒ ስሩዕ ኣኼባኡ የካይድ። ከከም ኣድላይነቱ ፍሉይ ኣኼባታት እንዳካየደ  ክሳብ ስሩዕ ኣኼባኡ ክጸንሑ ዘይክእሉ ህጹጻት ጉዳያት ይርእን ይመዝንን። ትካላዊ ኣሰራርሓ ሓደ ካብቲ ኣብዚ እዋንዚ ኣብታ ብህግዲፍ እትምራሕ ኤርትራ በዂሩ ዘሎን ናይቲ ጸገማት ቀንዲ ጠንቂ ምዃኑን ኩልና እንርደኦ እዩ።

ብመሰረዚ ትካላዊ ኣሰራርሓን ባህልን ሰዲህኤ ማእከላይ ባይቶ ድሕሪ 3ይን ሓድነታውን ጉባአ ብ15-16 ነሓሰ 2020 2ይ ስሩዕ ኣኼባኡ ኣካይዱ። ኣብዚ ኣኼባኡ ኣብ ዝሓለፈ ዓምት ዝተዓሙ ስረሓት መዚኑ፡ ኣብ መጻኢ ዓመት ክዕመሙ ዝግበኦም መደባት ኣመልኪቱ ከኣ፡ ንዝርዝራዊ ኣተገባብራኦም ነቲ ኣብዚ ስሩዕ ኣኼባ ዝተመርጸ ፈጻሚ ሽማግለ ሓላፍነት ሂቡ። ማእከላይ ባይቶ ኣብዚ ኣኼባኡ፡ ነቶም ብዝተፈላለዩ ትካላት ሰልፊ ዝተዓሙ ኣውንታዊ ሰረሓት ንኢዱ፡ ምትዕርራይ ዘድልዮም ኣሚቱ፡ ኣብ መጻኢ ካብኡ ዝያዳ ክስራሕ ዘኽእል መደባት ሰሪዑ። እዚ መድረኽዚ ሓጋግን ፈጻምን ትካላት ሰልፊ ዝተሓሳሰብሉን ድላይነት ተሓታትነት ዝረኣየሉን እዩ።

ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ኣብዚ ዝሓለፈ ዓመት ሓድነት ሓይልታት ለውጢ ኤርትራ ንምርግጋጽ ዝተኻየደ ቃልሲ፡ ናብ ዝሓሸ ለውጢ ይብርኽ ከም ዘሎ ተረዲኡ። ንኹሎም ሓቢርካ ዘቃልስ ናይ ሓባር መድረኽ ንምፍጣር ቅሩብነት ዘርኣዩ ወገናት ኣመጒሱ። ሰዲህኤ ጉጅለ ህግዲፍ ንምስዓርን ኣብ ክንድኡ ዲሞክራስያዊ ስርዓት ንምትካልን ሓቢርካ ምቅላስ መተካእታ ከምዘየብሉ ብምርዳእ በብደረጃኡ ማለት፡ ካብ ኣብቲ ዘረዳድኣካ ሓቢርካ ምስራሕ ክሳብ ፍጹም ሓድነት ዘለዉ መማረጽታት ንምትግባር ቅሩብ ብምዃን ክስረሓሉ ከም ዝጸንሐ ተገንዚቡ።  ኣብ መጻኢ እውን ነዚ መሰረታዊ ዕማም  ብምሉእ ዓቕሙ ከም ዝደፍኣሉ ቅሩብነቱ ኣሕዲሱ።

ብጉጅለ ህግዲፍ ኣብ ልዕሊ ህዝብና ዝወርድ ዘሎ ዝተፈላለዩ መልከዓት ዝሓዘ በደል ዝያዳ ይገድድ ከም ዘሎ፡ ብፍላይ ኣብዚ እዋንዚ ከምቲ “ኣብ ርእሲ ዘላታስ ተወሰኸታ” ዝበሃል፡ ተላጋቢ ቫይረስ ኮቪድ-19 ተወሲኽዎ ኣብ ኣዝዩ ኣጸጋሚ ናይ ጥምየት ሓደገኛ  ኩነታት ከም ዘሎ ተረዲኡ። ኣንጻር ጉጅለ ህግደፍ ዝካየድ ቃልሲ እውን ብኽንድኡ ደረጃ ክሕይል ኣብ ዝድለየሉ ዘሎ እዋንን፡ ንጉጅለ ህግዲፍ ምድጋፍ ከም ነውሪ ክውሰድ ኣብ ዝግበኦ ግዜን እቲ ጉጅለ ህዝብን ሃገርን ለኪሙ ናብ  ጸድፊ እንዳተጓዕዘ፡ “ኣጆኻ” ዝብልዎን ዘይግበኦ ሚዛን ሂቦም ዝንእድዎን ኤርትራዋያን ኮኑ ዘይኤርትራውያን ወገናት ናብ ልቦም ክምለሱ ኣትሪሩ ኣተሓሳሲቡ።

ኩሉ ከም ዝርደኦ ኣብዚ እዋንዚ ገበናት ጉጅለ ህግዲፍ፡ ሕገመንግስታዊ፡ ህዝባውን ዲሞክራስያውን ምምሕዳርን ትካላዊ ምትሕስሳብን ብምንፋግ ጥራይ ዝግለጽ ኣይኮነን። ካብዚ ብዝገደደ ህልውና ሃገር ኣብ ሓደጋ ዘውድቕ ዝለዓለ በደልዩ ዝፍጽም ዘሎ። ኣኼባ ባይቶ ነዚ ገበንን ጥልመትን ኮኒኑ፡ ንመጻኢ እውን እቲ ጉጅለ ካብዚ ሒዝዎ ዘሎ መንገዲ ጥፍኣት ስለ ዘይምለስ፡ እቲ ሃገር ናይ ምድሓን ሓላፍነት ናይ ህዝቢ ኤርትራ ስለ ዝኾነ፡ ኣብ ሃገር ኮነ ኣብ ወጻኢ ዝርከብ ህዝብና ነዚ ሓደጋ ቀዳምነት ሰሪዑ ብሓባር ንክቃለሶ ማእከላይ ባይቶ ጸዊዑ። ካብ ብዙሓት ጠንቅታት ናይዚ ኣብ ኤርትራ ዘንጸላሉ ዘሎ ሓደጋ፡ ትካላዊ ኣሰራርሓ ኣብ ዘየብሉ፡ ስልጣን ኣብ ኢድ ሓደ ውልቀሰብ ምውዳቑን ኢደ-ወነናዊ ኣካይዳ ምስዕራሩን እዩ።

ኣብ ርእሲዚ ከምቲ ኣብቲ ድሕሪ ኣኼባ ዝወጸ “መግለጺ 2ይ ስሩዕ ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ሰዲህኤ” ዝተመልከተ፡ ባይቶ ዝመዘኖ ካልእ ጉዳይ ኣብ ኢትዮጵያን ከባቢናን ዝረአ ዘሎ ቅልጡፍን ዘይቅሱንን ምዕባለ፡ ሓድሽ ናይ ሓይልታት ኣሰላልፋን ጽልዋኡ ኣብ ኤርትራዊ ጉዳይን እዩ። እዚ ምዕባለ ሰፊሕ ዝርዝርን ብዙሓት ተዋሳእትን ዘለዎ እዩ። እቲ ቀንዲ ንኤርትራውያን ዘገድሰና፡ ዘሰክፈናን ብፍሉይ ቆላሕታ ክርእዮ ዝግበናን ከኣ ዲክታተር ኢሳያስ ብጉልባብ ምሕዳስ ዝምድና ምስ ኢትዮጵያ፡ ብልኡላውነትና ዘርእዮ ዘሎ ምዕልባጥ እዩ። ባይቶ ነዚ ብዝምልከት ሰፊሕ ምይይጥ ኣካይዱ፡ ሰዲህኤ ንውሳነታት ጉባአ ሰልፊ መሰረት ገይሩ ኣብዚ መዳይዚ ዝምረሓሉ ናይ ዝምድና ፖሊሲ ኣጽዲቑ። ከም ነጸብራቕ ናይዚ ፖሊሲኡ ከኣ፡ ብዓብይኡ ዲክታቶር ኢሳያስ በቲ ዋጋ ብዙሓት ሓርበኛታት ዝኾነ ልኡላውነትና ከይጣላዕን ንሱ ብዝኸፈቶ ናይ ጥፍኣት ኣፍደገ ኣትዮም፡ ኤርትራዊ ልኡላውነትና ንድሕሪት ንምምላስ ዝደናደኑ ወገናት ኤርትራ ናይ ህዝባ እምበር ናይ ውልቀ-መላኺ ኢሳያስ ኣፈወርቂ ናይ ብሕቲ ንብረት ከምዘይኮነት ተረዲኦም ኢደ-እግሮም ክእክቡ ኣተሓሳሲቡ። ብኣንጻሩ ኤርትራዊ ልኣላውነቱ ኣብ ዝተዓቀበሉ፡ ኣብ ሰላም፡ ናይ ሓባር ረብሓን ጣልቃ ዘይምትእትታውን ዝተሰረተ ፍትሓዊ ዝምድናን ምትሕግጋዝን ንክፍጠር ንዝሰርሑ ፍትሓውያን  ወገናት ኣተባቢዑን ንኢዱን።

ማእከላይ ባይቶ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)፡ ብመስረት ዓንቀጽ 6.1.9 ቅዋም ሰልፊ፡ ኣብ ዓመት ሓደ ግዜ ዘካይዶ 2ይ ስሩዕ ኣኼባኡ ብ15ን 16ን ነሓሰ 2020 ኣሰላሲሉ።  ኣቦ መንበር ማእከላይ ባይቶን ፈጻሚት ሽማግለን ሓው ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ) ምልኣተ ኣኼባ ምህላዉ ምስ ኣረጋገጸ፡ ንተሳተፍቲ ኣኼባ “እንቋዕ ደሓን መጻእኩም” ኢሉ። ኣስዒቡ ኣብ’ቲ መኽፈቲ ኣብ ዘስመዖ ቃል ኣብ’ዛ ዝሓለፈት ዓመት ብደረጃ ሰዲህኤ፡ ኣብ ኤርትራ፡ ከባቢናን ዓለምን ዝተራእዩ ቀንዲ ምዕባለታት ብምጥቃስ መኽፈቲ ቃል ኣስሚዑ።

ኣቦ መንበር ሰዲህኤ፡ እዚ ስሩዕ ኣኼባ ባይቶ፡ በቲ ሓደ ወገን፡ ወጽዓ ጉጅለ ህግዲፍ ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ኤርትራ ብፍላይ ድማ ኣብዚ ሕማም ኮረና ኣሻቓሊ ዝኾነሉ ዘሎ ግዜ፡ እናገደደ ይኸይድ ምህላዉ፤ በቲ ካልእ ወገን ከኣ፡ ኤርትራዊ ናይ ለውጢ ሓይልታት ብሓባር ዘቃልሶም መድረኽ ንምፍጣር ዝለዓለ ጻዕሪ የካይዱ ኣብ ዘለውሉ እዋን ይጋባእ ምህላዉ ጠቒሱ። ኣስዒቡ ኣብዚ ንርከበሉ ዘሎና እዋን ኩነታት ቀርኒ ኣፍሪቃን ከባቢ ቀይሕ ባሕርን ሓድሽ ፖለቲካዊ ምዕባለታትን ዝተፈልየ ናይ ሓይልታት ኣሰላልፋን ኣብ ዘርእየሉ ዘሎ ብምዃኑ ኣገዳስነት ናይዚ ስሩዕ ኣኼባ ዕዙዝ ምዃኑ ሓቢሩ።

ኣተሓሒዙ ከኣ ኣብ ዝሓለፈ ዓመት  ኣብ ደንበ ተቓውሞ ብሓፈሻ ተጠራኒፍካ፡ ኣንጻርቲ ንህዝብና ረጊጹ ልኡላውነት ኣብ ሓደጋ  ዘእቱ ዘሎ ጉጅለ ሓቢርካ ዘቃልስ ኩነታት ንምፍጣር፡ ዝተኻየደ ጻዕሪ ዕዉት ከም ዝነበረ ጠቒሱ። ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ)ን ህዝባዊ ዲሞክራስያዊ ምንቅስቓስ ሓርነት ኤርትራ (ህዲምሓኤ)ን ዘረጋገጽዎ ምሉእ ሓድነት፡ ካብ ዓወታት ናይ’ዚ ዓመት ሓደ ከም ዝነበረ ኣስፊሩ። ከምኡ’ውን ብዛዕባቲ ኣብ ዓለምና ስግኣት ፈጢሩ ዘሎ ተላባዒ ሕማም ኮረና ኣመልኪቱ፡ ህዝቢ ኤርትራ ብክኢላታት ሕክምና ንዝወሃብ ምኽርን ምዕዶን ኣተግቢሩ ካብ’ቲ ሓደጋ ክወጽእ ዘለዎ ትምኒት ገሊጹ።

መእተዊ ቃሉ ከጠቓልል እንከሎ ከኣ ኣብ’ዚ ዝሓለፈ ዓመት መደባት ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ክዕወት ኣባላት ማእከላይ ባይቶን ኣባላት ሰልፍን ብሓባር ኮነ ብውልቂ፡ ኣብ ኩሉ መዳያት ብዘተኣማምን ግቡኣቶም ክፍጽሙ ከም ዝጸንሑ ብምርግጋጽ ዕዙዝ ምስጋናኡ ኣቕሪቡ።

ድሕሪ መኽፈቲ ቃል ኣቦ መንበርን ናይቲ ኣኼባ ኣጀንዳ ምጽዳቕን፡ በቲ ዝጸደቐ ኣጀንዳ መሰረት ኣኼባ ኣብቲ ኣቐዲሙ ናብ ኣባላት ባይቶ ተዘርጊሑ ዝጸንሐ ዓመታዊ ጸብጻብ ኩለን ኣብያተ-ጽሕፈት ፈጻሚት ሽማግለ ሰዲህኤ በብሓደ ዓሚቕ ምይይጥ ኣካይዱ። ኣብቲ መስርሕ ምይይጥ ነፍሲ ወከፍ ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ብዛዕባ ጸብጻብ ናይቲ ክመርሖ ዝጸንሐ ቤት ጽሕፈት መእተውን መበገሲ ሓሳብን ኣቕሪቡ። ኣኼባ ኣብቲ መስርሕ ምይይጥ ኣገደስቲ ኣብ ዝበሎም ጉዳያት ውሳነታት ወሲኑ። ኣድላይ ኮይኑ ኣብ ዝረኣዮም ዛዕባታት ከኣ ሓፈሻዊ መምርሒ ብምሃብ፡ ንግብራውነቱ ናብ ፈጻሚት ሽማግለ ኣሰጋጊሩ።

ኣኼባ ባይቶ ኣብቲ ንጸብጻባት ኣብያተ-ጽሕፈት ብዝምልከት ዘካየዶ ዓሚቕ ምይይጥ፡ ተጀሚሩ ዘሎ ምቅርራብ ፖለቲካዊ ውድባትን ናይ ለውጢ ሓይልታትን ምሕያል፣ ውደባዊ ዓቕሚ ሰልፊ ምሕያልን ኣባልነት ምስፋሕን፣ ዜናዊ ዓቅሚ ሰልፊ ምምዕባልን ተሳትፎ ኣባላት ኣብ’ዚ መዳይ ምሕያልን፣ ንተሳትፎ ደቂ ኣንስትዮ ኣብ ኩሉ መዳያት ግቡእ ቆላሕታ ምሃብ፣ ንማሕበራዊ ኩነታት ኤርትራውያን ኣብ ኩሉ ኩርነዓት ቆላሕታ ምሃብን ናይ ጸገማቶም መፍትሒ መንገድታት ምእማትን፣ ኣብ መትከል ናይ ሓባር ረብሓ፡ ኣብ ምክብባርን ኢድ ዘይምትእትታውን ዘትከለ ዲፕሎማስያዊ ዝምድና ምሕያል፣ ኣባላት ሰልፊ ገንዘባዊ ዓቕሚ ሰልፊ ንምኽዕባት ዘካይድዎ ዘለዉ ጻዕሪ ዝነኣድ ምዃኑን፡ ተሳትፎ ተረካቢ ሕድሪ መንእሰይ ምሕያልን  ንዝብሉ ጉዳያት ፍሉይ ግምት ሂቡ መዚኑ። ድሕሪ እዚ ኣኼባ ነቲ ጸብጻባት ከም ሰልፋዊ ሰነድ ኣጽዲቕዎ።

ፈጻሚት ሽማግለ ጸብጻባታ ምስ ወደአት፡ እቲ ኣኼባ 3 ብዝኣባላታ ሰክረታርያት እንዳተመርሐ ቀጺሉ። በቲ ኣቐዲሙ ዝተሰርዐ ኣጀንዳ ከኣ ጸብጻብ ናይ ሰልፊ ዓመታዊ ገንዘባዊ ተቖጻጻሪ ቀሪቡ። ኣኼባ ባይቶ ኣብዚ  ዛዕባዚ’ውን ኣድላይ ምምይያጥ ድሕሪ ምክያድ፡ ነቲ ነዚ ናይ ተቖጻጻሪ ጸብጻብ እውን ኣጽዲቕዎ።

ኣኼባ ባይቶ ንህልዊ ኩነታት ከባቢና ኣብ ዝዳህሰሰሉ፡ ነቲ ኣብ መንጎ ኤርትራን ኢትዮጵያን ዘሎ ዝምድና ኣብ ዝምልከት፡ እቲ ዝምድና ናይ ክልተ መራሕቲ ዲክታቶር ኢሳያስ ኣፈወርቅን ዶ/ር ኣብይ ኣሕመድን እምበር፡ ከም’ቲ ክልቲኡ ህዝብታት ክጽበዮ ዝጸንሐ ሰላም ኣብ ግምት ዘየእተወ ምዃኑ ርእዩ። ካብዚ ሓሊፉ  ኢሳያስ ነዚ ትካላውን ሕጋውን ዘይኮነን ዘይግሉጽን ዝምድና፡ ተጐዝጒዙ ከቕርቦ ዝጸንሐ ተደጋጋሚ፡ ሓደገኛን ዘይሓላፍነታውን መደረታት ንልኡላዊ ህልውና ሃገርናን ሓርበኝነት ህዝብናን ኣብ ሓደጋ ዘእቱ ስለ ዝኾነ፡ ህዝቢ ኤርትራን ናይ ለውጢ ፖለቲካዊ ኣካላቱን ህዝባዊ ምልዓላትን ከም’ቲ  ጀሚሮምዎ ዘለዉ ብትብዓት ክቃለስዎ ከም ዝግባእ ኣኼባ ባይቶ መዚኑ። ናይ ኢትዮጵያ ቀዳማይ ሚኒስተር ዶ/ር ኣብይ ኣሕመድ ኮነ ዝተፈላለዩ ኢትዮጵያውያን ኣካላት ከርእይዎ ዝጸንሑ፡ ኢድ ኣእታውነት ኣብ ጉዳይ ሃገርና ሓደገኛ ስለ ዝኾነ፡ ካብ ከም’ዚ ዓይነት ተግባሮም ንክዕቀቡ እውን ተማሕጺኑ። ነቲ ኢሳያስ ኣብ ልኡላውነት ኤርትራ ዘካይዶ ዘሎ ምውጋይ ዝተቓወሙ ኣካላት ከኣ ብመላኦም ኣመጒሱ።

2ይ ስሩዕ ኣኼባ ማእከላይ ባይቶ ሰዲህኤ ቆላሕታ ሂቡ ዝተመያየጠሉ ካልእ ዛዕባ፡ ኣቐዲሙ ብፉሉይ ሽማግለ ተጸኒዑን ብፈጻሚት ተራእዩን ዝቐረበ፡ ንህልዊ ኩነታት ኢትዮጵያን ጽልዋኡ ኣብ ጉዳይ ኤርትራን ዝምልከት ንድፊ ፖሊሲ እዩ። እዚ ንውሳኔ ሳልሳይን ሓድነታውን ጉባኤ ሰዲህኤ መሰረት ዝገብረ ፖሊሲ ድሕሪ ሰፊሕ ምይይጥ ጸዲቑ።

ማእከላይ ባይቶ ቅድሚ ኣኼባኡ ምዝዛሙ፡ 9 ዝኣባላታ ፈጻሚት ሽማግለ ብዲሞክራስያዊ መንገዲ መሪጹ። ድሕሪኡ ከኣ ተሳተፍቲ ኣኼባ፡ ንኣሳልጦ መጻኢ ስርሓት ዝሕግዙ ዝተፈላለዩ ለበዋታት ናብታ ፈጻሚት ሽማግለ ኣቕሪቦም። ኣባላት ሰልፊ ክሳብ ሕጂ ኣብ ኩሉ መዳያት ከካይድዎ ንዝጸንሑ ቃልስን ኣበርክቶን ምምጓስን ንመጻኢ እውን ክቕጽልዎ ጸዋዒት ምቕራብን ከኣ ኣኼባ ዝተገደሰሉ ነይሩ።

ማእከላይ ባይቶ፡ ደገፍቲ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ፡ ከበርክትዎ ዝጸንሑ ንዋታውን ንያታውን ሓገዛት እናመጐሰ ንምዕዋት መትከላት ሰዲህኤ ኣበርክቶኦም ክቕጽሉ ጸዊዑ።  እቲ ሰላምን ራህዋን ዝብህግ መላእ ህዝቢ ኤርትራን ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራን፡ ድማ ንድሕነት  ህዝቢ ኤርትራን ንምዕዋት መትከላት  ዲሞክራስን ክተግሁ ኣኼባ ጸዊዕዎም።

ከምኡ’ውን “ይኣክል” ከም ህዝባዊ ምንቅስቓስ ዘካይዶ ዘሎ ቃልስታት ናእዳኡን ደገፉን ገሊጹ። ተሳትፎ ኣባላት ሰዲህኤ ኣብ’ዚ ምንቅስቓስ እዚ እውን ርኡይ ምንባሩ መዚኑን ከም ዝቕጽልዎ ኣረጋጊጹን።

ኣብ ምዝዛም ኣኼባኡ፡ ካብ ውሽጢ ይኹን ካብ ግዳም ተጨውዮም፡ ኣብ ሕሱም ጭካኔ ዝፍጸመሉ ኣብያተ-ማእሰርቲ ተዳጒኖም ዝሳቐዩ ዘለዉን ኣብኡ ህይወቶም ዝሓለፉን ዘኪሩ። ህዝቢ ኤርትራን ኣህጕራዊ ማሕበረ-ሰብን ድማ፡ ኣብ ልዕሊ ምልካዊ ስርዓት ኢሳያስ ሓያል ተጽዕኖን መኸተን ክገብሩ ጻውዒቱ ኣቕሪቡ።

ንቅዋማዊ ምሕደራ፡ ንዲሞክራስን ንምዕባለን ንቃለስ!

18 ነሓሰ 2020