ሓጺር ታሪኽ ሓርበኛ ስዉእ ኣረፋይነ እስቲፋኖስ
2024-04-16 10:05:42 Written by ሽማግለ ጨንፈር Published in EPDP News Read 658 timesብጻይ ኣረፋይነ እስጢፋኖስ ካብ ኣቡኡ ኣቶ እስጢፋኖስ ምራጭ ካብ ኣዴኡ ወይዘሮ ኣራደሽ አረጋይ ብዕለት 04/09 /1956 ተውሊዱ። ብዕለት 16/03/2024 ኣብ 68 ዓመቱ ኣብ ሕክምና ከተማ ዮንሾፒንግ ሃገረ ሽወደን ክእለ ድሕሪ ምጽናሕ ብዘይ ተጸቤናዮ ሃንደበት ካብ ዚ ዓለም ብመስዋእቲ ሓሊፉ።
ብጻይ ኣረፋይነ ኣብ ኣስመራ ተወሊዱ ኣብ ኣስመራ ዓቢዩ ኣስመራ 12 ክፍሊ ትምሃርቱ ወዲኡ ናይ ማትሪክ ስለ ዝተዓወተ ኣብ ኣዲስ ኣባባ ናይ 2ይ ዓመት ዩኒቨርሲቲ እንዳ ተማህረ ኮሎ እዩ ሃገራዊ ስሚዒት ኣብ ጥርዙ ስለዝበጽሔ ከም ኩሉ ኤርትራዊ ሃገራዊ ስሚዒቱ ገዲድዎ እብ 1975 ኣብ ተ.ሓ.ኤ. ተሰለፈ ። ንሳሕል ድማ ወረደ። ኣብኡ ወተሃደራውን ፖለቲካውን ትምህርቱ ድሕሪ ምውዳእ ቀዳማይ ረዲኤት ሕክምና ወሲዱ ኣብ ሓይልታት ተመደበ ። ኣብ ሳሕል ድሕሪ በጦለኒ 961 ምቃማ ድማ ኣባል ሓይሊ 151 ኮይኑ ተመዲቡ።
ንደንከል ብባሕሪ ምስ ሓይሉ ተጋዕዘ። ብድሕሪኡ ኣብ ዝተፋላለየ መደባት ምስ ኩሉ ሕልኽላኻት ድሕሪ ምጽናሕ 1977 ሓንቲ ሓይሊ ናይ ከቢድ ብረት ስለ ዝቖመት ከም ሓኪም ሓይሊ ናታ ተመደቡ ኣብኡ ድማ ናይ ከቢድ ሓይሊ ሓኪም ኮይኑ ምስ ብጻይ ስዉእ ሽፋ ኣብ ጎውረይቶ ዝተባህለ ከባቢ በይሉል ድማ ዓስከሩ። ኣብዚ እዋን ኩነታት መስዋእቲ ናይ ብጾት ዓብደልቃደር መሓመድ ዓሊ ኢብራሂም ድራር ዑመር እልፍ ሃለቃ ዓብደልቃደር ሙሉገታ ሞንጁስ ዝተሰውእሉ ኣብ ከባቢ ስለ ዝነበረ ኣብቲ ቦታ ከቢድ ቅልውላው ተቀልቀለ። ነዚ ንምእላይ ካብቶም ብዝለዓለ ግደን ልዙብ መንገዲ ስላምን ሕግን ዝተበገሱ ስዉእ ኣረፋይነን ስዉእ ሽፋን ነይሮም። ብዘይ ምግርጫው ስለ ዝተፈጸመ ድማ ዓቢ ታሪኽ ፈጺሞም ።ብድሕሪኡ ኣብ ዝተፍላለየ መደባት ድሕሪ ምጽናሕ 1979 ብርጌዳት ምቋም ስለ ዝጀመራ፣ ብርጌድ 64 ኣብ ዝቖመትሉ ንሱ ከም ኮሚሽነር ሓይሊ ኮይኑ ተመደበ።
ጸኒሑ ኩነታት ደንከል እና ጸንከረ ምስ ከደ ብጻይ ኣረፋይነ ድማ ምክትል መራሕ ሓይሊ ናይ ወድ ኬፉ ኮይኑ ኣብ ደቡብ ደንካሊያ ከም ምክትል ኣገልገለ። ቃልሲ ኣብ ደንከልያ ምስቲ ሓያልን ጽንኩርን ሃኪክ ኣየሩ ዉግእ ብመሬትን ብባሕርን ምስ መዳፍዕን ደብዳብ ኣየርን ብጽንዓት በዲሆም ታሪኽ ዝሰርሑ ሓደ ካብቶም ጀጋኑ ክሳብ 1981 ኣብ ሃኪክ ጎላጉል ደንካልያ ዝዓንደረን ታሪኽ ዝሰርሔን ምኻኑ ዝምስክሩ ብጾቱ ኣብ ናይ ቀብሪ ስነስርዓቱ ምርካቦም ድማ ምስክርነት ታሪኻዊ ቃልስታቱ እዮም። ቀጺሉ ዝተጋነፎም ኩሉ ናይ ደቡብ ዳንካልያ ምስ ሓለፈ ድማ ንጅቡቲ ኣተዉ ። ኣብ ጅቡቲ ናይ ጥዕና ጸገም ስለ ዘጉነፎ ብሕቡራት መንግስታት ናብ ኣይቨሪኮስት ሰደድዎ ካብኡ እውን ኣይሓወየን ብግሪኽ ኣቢሉ ንሽወደን ብ1989 ኣተወ። ኣብ ሽወደን ውን ምስ ሓዳሩ ሓፍትና ኣልጋነሽ ካሕሽን ናብራኡ እንዳገበረ ብናይ ኮምፒተር ተክኒክ ትምህርቱ ፈጸመ ። ብትምህርቱ ድማ ናብ ስራሕ ተመዲቡ ክሳብ ዕለተ ሕልፈቱ ሰራሓሉ።
ብጻይ ኣረፋይነ ኣብ ቃልሲ ውን ካብታ ሜዳ ዝሓደገላ ክሳብ ዕለተ መስዋእቱ ኣባል ሰውራዊ ባይቶ ድሓር ድማ ቀጺሉ ንጡፍ ኣባል ሰልፊ EPP ጸኒሑ ኣባል EPDP ሰ ዲ ህ ኤ ብመድረኻት እንዳተሰጋገረ ኣብ ዝተፈላልለየ ሓላፍነታት ክቃለስ ጸነሐ ።
ኣብ መጨረሽታ ናይዚ 10 ዓመታት ከኣ ናይ ገንዘብ ጉዳያት ሓላፊ ጨንፈር ቅጽሪ 2 ሰ ዲ ህ ኤ ሃገረ ሽወደን ኮይኑ እናኣገልገለ ብመስዋእቲ ተፈልየ።
ብጻይ ኣረፋይነ ኣብ ከባቢኡ ዝርከቡ ኤርትራውያን ደለይቲ ለውጢ ኮነ ሓደስቲ ስደተኛታት ዝነበሮ ምትእስሳር ዓቢ እጃም ነይሩዎ ብጠቅላላ ሓፈሻዊ ምስጉን መዘና የብሉን። ብጻይ ኣረፋይነ ምስ በዓልቲ ቤቱ ወ/ሮ ኣልጋነሽ ካሕሽን ኣቦ 2ተ ውሉዳትን ባናን ንያትን ዝበሃላ ኣቦ ሕጎ 2ተ እውን እዩ።
ብጻይ ኣረፋይነ ሕድሪ ስወኣቱ ከይጠለመ ማሕበራዊ ጉዳያቱ ከየቁኣረጸ ቃልሱን ናብ ከሰላ ዝርከቡ ኣካለ ጽጉማን ብጾቱ እንዳ ሓገዘ ከየቃረጸ ክሳብ ሕጂ ዕለተ መስዋእቱ ቀጸለ። ብጻይ ኣረፋይነ ኣብ ርእይትኡ ዘይማታእ ሓያል ተባዕ ንቁሕ ኣላይን መትከላዊን ለዋህን ብጾቱ ምኻኑ ኩሉ ምስኡ ዝተጋዕዘን ዝተቅለሰን ዝምስክረሉ እዩ ።
ንቤተሰቡን ብጾቱን ጽንዓት ይሃቦም መንግስተስማይ የዋርሶ!!!
ነባሪ ክብርን ዝኽርን ንስዉኣትና !!!
ሓርበኛ ኣረፋይነ ብሰላም ዕረፍ !!!!
ንቃልስኻ ክንቅጽሎ ኢና ቅሰን !!!!