http://ascenteq.com/project/epdp

ርእሰ-ዓንቀጽ ሰዲህኤ

ኤርትራ ናይ ህዝባ እያ፡ ህዝባ ድማ ናታ እዩ። ኣብ መንጎ ኤርትራን ህዝባን ዘሎ ዝምድና ካብቲ ንቡር ኣብ መንጎ ሃገርን ህዝብን ዝህሉ ዝምድና ዝያዳ ጥቡቕን ዝተፈልየን እዩ። ምኽንያቱ ኤርትራ ንህዝባ ከም ማና ዝተዋህበት ዘይኮነት፡ ድሕሪ መሪር ቃልስን ክቡር ናይ ደምን ድምጽን ዋጋን ዝተዋሕሰት ህዝባ ከም ብሌን ዓይኑ ዝሕልዋ ስለ ዝኾነት።

ኣብ መንጎ ሃገርን ህዝብን ዘሎ ዝምድና ዘይጭበጥ ሓሳባዊ ዘይኮነ፡ ብሓያሎ ግብራዊ መዕቀንን ረብሓታትን ዝግለጽ  እዩ። ብመንጽር’ዚ “ኤርትራ ንህዝባ እንታይ ገይራትሉ ህዝባኸ እንታይ ገይሩላ?” ዝብል ሕቶ ክለዓል ንቡር ይኸውን። ኤርትራውያን ኣብ ሃገሮም ምንባር ሓርቢትዎም ኣብ ዘለዉሉ እዋን ንሃገሮም  “ብመንጽርቲ ንኽብራ ዝኸፍለናዮ ዋጋ እንታይ ጌራትልና?” ኢሎም ክሓቱ ንቡርን እትጽበዮን እዩ። ኤርትራው እውን ብውገና “ሰለምንታይ ደኣ እቲ ንናጽነትን ልኡላውነትን ዝኸፈልኩምዎ ዋጋ ንሓርነት ህዝቢ  ዘየብቃዕኩምዎ?” ዝብል ሕቶ ከም ዝህልዋ ኣብ ግምት ዘይኣቱ ኣይኮነን።

ኤርትራ ነቲ ደቃ ምእንተኣ ዝኸፈልዎ ዋጋ ስለ ዘይትዝንገዖ፡ ከምቲ ዝተጸበይዋ ከምዘይኮነትሎም እትኽሕዶ ኣይኮነን። በቲ ካልእ ወገን ከኣ ኤርትራ ከምዚ ዘላቶ ዝኾነት፡ ብደቃ ስለ ዝጨከነት ዘይኮነስ ኣብ ኢድ ጸቢብ ዓመጸኛ ጉጅለ ስለ ዝወደቐት እሞ፡ ከምቲ “ዝሰኣነት ኣደስ ካብ እምኒ ትጸንዕ” ዝበሃል  ስለ ዝኾና ምዃኑ  ደቃ ክርድኡላ ይግበኦም ። ውዕለት ደቃ ናይ ዘይምኽፋላ ጠንቂ እቲ ንታሪኽ ጠማዚዙ “ኣነ በይነይ ሰለ ዘምጻእኩዋ” ብዝብል ጥልመትን ሸፈጥን፡ “ብጸጋታታ ዝጥቀምን ብስማ ዝሕበንን እውን በይነይ እየ” ዝብል ጉጅለ ህግደፍ ምዃኑ ክርድኡን “ኤርትራኮ ናይ ህዝባ እያ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓቛፊ  ጽላል ክቃለስዎን ከም ዝግበኦምን ኤርትራ እትዝንገዖ ኣይኮነትን።

ንኤርትራ ካብ ምንጋጋ መግዛእቲ ኣውጺኡ፡ ኣኽሊል ናጽነትን ልኡላውነትን ዝደፈኣላ መላእ ህዝቢ ኤርትራ እምበር ናይ ውሱናት ሰብ ፍሉይ ረብሓ ጉጅለ ኣይኮነን። ግደ ውድባት፡ ግንባራት፡ ማሕበራትን ባእታታትን ድሕሪኡ እዩ ዝስራዕ እምበር፡ ኣበርክቶ ሓደ ግንባር ቅድሚ ግደ ህዝቢ ምስራዕ፡ ግጉይን ንታሪኻዊ ክውንነት ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ዘይገልጽ ኣቀማምጣ እዩ። ህዝቢ ኤርትራ ንሃገሩ ተዋዳዳሪ ዘየብሉ ዋጋ ዝኸፈለላ ኣብ ጥራይ ጐልጐል ክጽወዓላን ክፍክረላን  ዘይኮነ፡ ኩለ-መዳያዊ ክብሩ ክዕቅበላ፡ ብዜግነቱ  ክነብረላን ክርበሓላን እዩ። ኤርትራዊ ነዚ ዝበሃጎን ዝተቓለሰሉን ሓበን፡ ከተማለኣሉን ግና ኣብ ርእሲቲ ናጽነታን ልኡላውነታን፡ ሓርነት ዝሰፈና ናይ ምግባራ  ሓላፍነት’ውን ኣለዎ። ምኽንያቱ  ብሓርነት ዘይተሰነየ ናጽናትን ልኡላውነትን ምሉእ ባህጊ ሓርነት ህዝቢ ከማላእ ስለ ዘይክእል።

ህዝቢ ኤርትራ ከምቲ ናጽነቱ ብዘይዋጋ ዘይረኸባ፡ ንሓርነት ዝኽፈል ዋጋ ከም ዘለዎ እውን፡ ኣብቲ ቀዳማይ ምዕራፍ ቃልሱ ኮይኑ ከይተረፈ ዝተረደኦ እዩ ነይሩ። ኣብቲ ሽዑ እዋን ኣብ ርእሲቲ ዝካየድ ዝነበረ መሳርሒ ሓርነት ዝኾና ትካላትን ህዝባዊ ማሕበራትን ምውዳብ፡ “ኣሰይ ከጥዕመሎም ዕጥቂ ሰውራ፡ ሓርነት ከልብስዋ ንኤርትራ” ዝዝመር ዝነበረ ከኣ ብዘይምኽንያት ኣይነበረን። ከምቲ “ሓረድዋ ሞተት፡ ነጸይዋ ሞተት” ዝበሃል፡ ጭቆና ብጓና ኮነ ብወዲ ሃገር ምረቱ ሓደ እዩ። እቲ ንምውጋዱ ዝኽፈል ዋጋ እውን  ኣገባቡን መድረኹን ደኣ ይፈላለ ይኸውን እምበር፡ እቲ ንሓርነትን ንመሰረታዊ መሰላትን ዝኽፈል ዋጋ፣ ካብቲ ኣንጻር መግዛእቲ ዝኽፈል ዋጋ እንተዘይልዒሉ ዝትሕት ኣይኮነን። ካብዚ ሓሊፉ እንኳዕ ደኣ “ቋንቋና ዝዛረብ ወዲ ላምና ኮነ  እምበር፡ ድላዩ ይግበር” ኢልካ ነቲ ንሓርነት ክግበር ዝግበኦ ውሁድ ቃልሲ ሸለል ምባሉ፡ ነቲ ህዝቢ ኤርትራ ዝልለየሉ ተመኩሮ ቃልሲ፡ ጽንዓትን ተወፋይነትን ዝምጥን ኣይኮነን።

እቲ ዝመረረ ወጽዓ ብዘይተጸበኻዮ ኣካልን ኣገባብን ዝፍጸም፡  እሞ ኣብ ስደት እውን ከይተረፈ እናሰዓበ ዘሳቕየካ፡ “ናተይ እዩ” ብእትብሎ ጉጅለ ወዲ ሃገር  ክኸውን እንከሎ ምዃ ህዝቢ ኤርትራ ኣብኡ ይነብር ስለ ዘሎ ኣጸቢቑ ዝርደኦ እዩ። እቲ ህዝባዊ ሓርነት ንምርግጋጽ ክግበር ዝግበኦ ቃልሲ ኣብ ሕልና ኩሉ ኤርትራዊ እንተላይ ኣብቶም ናብ ግዝያዊ ረብሓ ኣዳልዮም፡ “ደገፍቲ ጉጅለ ጸረ ሓርነት ኢና” ዝብሉ ኤርትራዊ ወገናት ከም ዝህሉ ርዱእ እዩ። እቲ ፍልልይ ዝመጽእ በቲ ዝስመዓካ ውሽጣዊ ሓቦ ተተባቢዕካ፡ ጉልባብካ ቀሊዕካ ኣብ ምቅላሱን ብግዝያዊ ረብሓን ዘይትግበር መብጸዓታትን ተጠቢርካን ርዒድካን ምስ ወጻዒኻ ምምስሳል እዩ። ካብ ከምዚ ዝኣመሰለ ሓርነትካ ኣሕሊፍካ ምሃብ ንምውጻእ እዩ ከኣ “ኤርትራኮ ናይ ህዝባ እያ” ዝብል ሓቦ ብዓውታ ምቅላሕን ንግብራውነቱ ተቢዕካ ምቅላስን መሰረታዊ ተደላይነት ዝህልዎ።

እዚ መልእኽቲ ሕራነ መላእ ህዝቢ ኤርትራ ክኸውን ዝግበኦ፡ ክንድቲ ዝድለ ናብቶም “ኤርትራ ናይ ግንባርና እያ” ኢሎም ዝንየቱ ውሑዳት በጺሑ ናብ ነገራዊ ቀያሪ ዓቕሚ ከም ዝብርኽ ምኽኣሉ ግዜ ዘይህብ ናይ ኩልና ኤርትራውያን ሓላፍነት እዩ። ስለዚ እዩ ከኣ ነቲ “ኤርትራኮ ናይ መላእ ህዝባ እያ” ዝብል ኒሕን ሓቦን ዝምጥን ስሙር ናይ ለውጢ ዓቕሚ ፈጢርካ  ሓርነት ንምውሓስ ንቕድሚት ምስጓም ናይ ግድን ኮይኑ ቀሪቡ ዘሎ።