http://ascenteq.com/project/epdp

ርእሰ ዓንቀጽ ሰዲህኤ

በብግዜኡ ብዛዕባ ሃገርና ዝዝረብን ዝጸሓፍን ብዙሕ እዩ። ብዙሕ ጥራይ ዘይኮነ ትሕዝተኡ እውን በብዓይነቱ እዩ። ዝሓቖፎ ኣውንታውን ኣሉታውን መልእኽትታት’ውን ኣለዉዎ። ህዝቢ ኤርትራ “እምቢ ንወጽዓን መግዛእትን” ኢሉ፡ ንቃልሲ ምስ ወሰነ፡ ብሓቅነት ሕቶኡ ዝበልጾም፡ ብሰብኣውን ነጋራዊ ዓቕምን ግና ዘይወዳደሮም ሓይልታት ስዒሩ ናጽነቱ ምውሓሱ ካብቲ ብዛዕባ ኤርትራን ህዝባን በሪኹ ዝግለጽ፡ መመሊሱ ዝኹላዕ እምበር፡ ምስ ምንዋሕ ግዜ ዘይሃስስ ኣወንታት እዩ። እዚ ኣውንታዊ  ታሪኻዊ ዓሚቕ  ነብሱ ዝኸኣለ መግለጺ ዝርዝራትን ምስጢራትን ድማ ኣዝዩ ዓሚቕ እዩ።

ድሕሪ ናጽነት ብዛዕባ ኤርትራ ብዝተፈላለዩ ወገናት ዝዝረቡን ዝጸሓፉን ነቲ ናይ ቅድሚ ናጽነት ኣወንታዊ መልክዕን ትሕዝቶን መሊሶም ዝኹልዑን ዘሕድሱን ክኾኑ መተገበኦም፡ ግና ኣይኮኑን። ሕሉፍ ሓሊፎም ንዝሓለፈ ኣውንታ ዝድውኑን ንድሕሪት ዝመልሱን ምዃኖም ድማ የሕዝን። ስለዚ ድሕሪ ናጽነት ብዛዕባ  ኤርትራ ዝዝረብ፡ ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ክንዲ ዝሕበን ርእሱ ከድንን ብዘገድድ ኣሉታታት ዝተዓብለለ እዩ። እቲ ናይ ታሪኽ ኣጋጣሚ ኮይኑ፡ በኹሪ ናጽነት ኤርትራ ዝተረከበ ኤርትራዊ ጉጅለ፡ ዝኣተዎ ቃል ኪዳንን ሕድርን ሰማእታት ዘይምኽባሩ፡ ህዝቢ ኤርትራ ክቡር ዋጋ ከፊሉ ከብቅዕ ብዋጋ መስዋእቱ ክረኽቦ ዝተጸበዮ ጸጋታት ዘምርካቡ፡ በብግዜኡ ንዘቕረቦም ኩለ-መዳያዊ ሕቶታት መልሲ ዘይምርካቡን ናይ ግዜ ቃልሲ ቁጠባዊ ቁስሉ ዘሕውየሉ ኩነታት ዘይምፍጣሩን  ኤርትራ ብኣሉታ ንክትግለጽ ካብ ዝደረኹ መምዘንታት ንኣብነት ዝጥቀሱ ነይሮም ጌና’ውን ኣለዉ። እዚ ዘይተጸበዮ ዕንቅፋታት ዘጋጠሞ ህዝቢ ኤርትራ፡ ሃገሩ ናይ ምህናጽ ዓቕምን ቅሩብነትን ሓጺርዎ ዘይኮነ፡ ብሰንኪ ዘየናሕሲ ጭቆና ናይቲ ሕሱም ኤርትራዊ ጉጅለ ምዃኑ ከኣ፡ ነቲ ኣዛራብነት ዝያዳ ኣዛራቢ ገይርዎ። እዚ ተርእዮ ኣሉታዊ ኣንፈት ዘመልክት ጥራይ ዘይኮነ፡ “ኤርትራዊ፡ ገ እናበሉኻ ኣይትጋገ”  ዝሕመረቱ መልእኽቲ ዘመሓላለፈ’ውን እዩ። ህዝቢ ኤርትራኸ ካብ ቅድም ጀሚሩ ነቲ መልእኽቲ ግቡእ ኣቓልቦዶ ሂብዎ? ንዝብል ግና ህልዊ ኩነታትና መስካሪ እዩ።

ህዝቢ ኤርትራ ከምቲ ” ሓደ ከይበልካ ክልተ ኣይባሃልንዩ” ኢሉ ዝምስሎ፡ ብናይ ድሕሪ ናጽነት ኩነታቱኳ ቅሱን እንተዘይነበረን ጌና ሎሚ’ውን እንተዘይኮነን፡ በቲ ኣብ ብረታዊ ቃልሲ ብደሙ ደሓር ድማ ብረፈረንደም ብ99.83 ሚእታዊት ናይ “እወ ንናጽነት” ድምጹ ኣብ ድልዱል ባይታ ዝሰረቶ ልኡላውነቱስ ስኽፍታ ኣይነበሮን። በዚ ስለ ዝደዓዓስ ከኣ ነቲ ድሕሪኡ ክመጽእ ዝነበሮ ራህዋ፡ ሰላምን ዕቤትን እምብዛ ኣይተሃወኸሉን፡ ቀልጢፉ መጻኢኡ ኣየማዕደወን። ነዚ ናይ ህዝብና ሓላፍነታዊ ሓልዮትን ልቢ ምዕባይን  ብህግደፍን መራሕቱን ክብርን ክብደትን ኣይተዋህቦን። ሕሉፍሓሊፉ ህግደፍ ብህዝቢ ኤርትራ እናዕሸኻዕለለ፡ “ዘይትግበር ቃል እናኣተኻ ኣብ ስልጣን ምቕጻል ይከኣል እዩ” ዝብል ሓደገኛ ስኽራንን ትዕቢትን ሓደሮ። እንተኾነ ህዝቢ ኤርትራ ድሕሪ ዝተወሰነ ግዜ እቲ ጉጅለ በዓል ደሓኑ ከም ዘይኮነ ክርዳእ በቒዑ እዩ። እነሆ ከኣ ህግደፍ ብዝኾነ መንገዲ ክሸፋፍኖ ብዘይክእል ደረጃ ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ቀጻሊ ዓወቱ ዘይተርፍ ቃልሲ ይርከብ።

ኩነታት ሃገርና  “ይሓይሽ እንተበልናዮስ ዝገደደ” ኮይኑ፡ ብ2018 ኣብ መንጎ ኢሳያስ ኣፈወርቅን ኣብይ ኣሕመድን ዕርከነት ተፈጢሩ። እቲ እዋን “ኣብ ኢትዮጵያ ለውጢ መጺኡ” ዝብል ዛዕባ ኣብ ኩሉ ኩርነዓት ዓለም ከይተረፈ ኣዛራቢ ዝኾነሉ እዩ ነይሩ። ኣወንታዊ መልእኽቲ ናይቲ ለውጢ  ኣብ ኢትዮጵያ ከይተደረተ፡ ናብ ኤርትራ እውን ጽልዋ ከሕድር እዩ ዝብል ድማ፡ ናይ ብዙሓት ግምት ኮይኑ ቀሪቡ። ብግብሪ ግና እቲ ኣብ ኢትዮጵያ ዝተኸስተ ለውጢ ኣይኮነንዶ ኣብ ኤርትራ ጽልዋ ከሕድር፡ ነብሱ ክኢሉ ናይ ምቕጻሉ ዕድል ጸልሚቱ፡ ካብ ዲክታተር ኢሳያስ ጀሚርካ፡ መፍቶ ጸረ ለውጥን ህዝብን ወገናት ኮይኑ ይሰሓግ ኣሎ። ሎሚ ኣብ ኢትዮጵያ ዝርአ ዘሎ ፖለቲካዊ ነውጺ ከኣ ነዚ ዘርኢ እዩ። እቲ ዘሕዝን ብኣንጻሩ እቲ ኣብ ኤርትራ ሱር ሰዲዱ ዝጸንሐ ናይ ምምሕዳር ክፋእ ናብ ኢትዮጵያ እውን ምልሓሙ እዩ። ኣብ ኢትዮጵያ ውግእ ናይ ጸገማት መፍትሒ ጌርካ ብምውሳድ፡ ህልቂት ህይወት ብዙሓትን ቁጠባዊ ቅልውላውን ምዕዳም ናይዚ ኣብነት እዩ። ቀጻሊ ውግእ ብዘኸተሎ ኢትዮጵያውያን ተገፊፎም ናብ ውግእ ክኣትዉ ይግደዱ ምህላዎም እውን ካልእ ንኢትዮጵያ ምስ ኤርትራ ዘመሳስላ ዘሎ እዩ። ስለዚ ኢሳያስ ህውከትን ምልክን ኣብ ኤርትራ ጥራይ ዘይኮነ፡ ኣብ ከባቢና’ውን ክትግበር ዝተማህዘሉ  ፖሊሲኡ ዳርጋ ክንድቲ ዝደለዮ ክበሃል ብዝከኣል ኣብ ኢትዮጵያ ኣዕዊትዎ እዩ።

ካብ ኣሉታዊ ሳዕቤናት መርህ-ኣልቦ ሽርክነት መራሕቲ ኤርትራን ኢትዮጵያን፡ ኢድ ኣእታውነት ሰራዊት ኤርትራ ኣብ ውግእ ትግራይን ሃንዳሲ ብጽሒት ኢሳያስ ኣፈወርቂ ኣብቲ ውግእን ብቐዳምነት ዝጥቀስ እዩ። ነዚ ምኽንያት ብምግባር፡  ገለ ወገናት ከም ዝግምትዎ ኣብዚ እዋንዚ ዳርጋ ሓደ ሲሶ ካብ ሰራዊት ኢትዮጵያ ምስ ዕጥቁ ናብ ኤርትራ ኣትዩ’ሎ። ናይዚ ሰራዊትንዚ ብኽንድዚ ብዝሕን ኣጽዋርን ምእታው፡ ንትግራይ ብወገን ኤርትራ ንምውራር ጥራይ ዘይኮነ፡ ኣብ ልዕሊ ልኡላውነት ኤርትራ ዘኸትሎ ዝተደጐለ ሓደጋ ከይህሉ’ውን ናይ ብዙሓት ስግኣት እዩ። ካብቲ ዲክታተር ኢሳያስ ኣብ ፈቐዶ ኣዳራሻትን ኣደባባያትን ኢትዮጵያ ኣቐዲሙ ዘስመዖ ዝነበረ፡ ናይ ሃገር መራሒ ክትብሎ ዘሕፍር መደረታቱ፡ ኣብ ሓደ ኣጋጣሚ ንመራሒ ኢትዮጵያ ኣብይ ኣሕመድ “ድሕሪ ሕጂ ንስኻ ኢኻ ትመርሓና፡ ኣነ ድማ ኣብ ጐንኻ ኣለኹ፡ እዚ ዝብሎ ዘለኹ ንቃለዓለም ዘይኮነ ካብ ልበይ ሓሲበሉ እየ። ህዝብታት ኤርትራን ኢትዮጵያን ክልተ ህዝቢ እዩ ዝብሉ ነቲ ሓቅን ታሪኽን ዘየፈልጡ እዮም” ዝበሎ፡ ምስዚ ሎሚ ንከታተሎ ዘለና ኣራግጽ ኣእላፍ  ወተሃደራት ኢትዮጵያ  ተደሚሩ፡ ስግኣት ኣብ ልዕሊ ስግኣት ዝድርዕ እዩ። እዚ ስግኣትዚ ዝሓደሮም ኤርትራውያን ከኣ ከምቲ “ኣእትወኒ እምበር ውጸለይሲ የዳዲ” ዝበሃል፡ ምስቲ ኣብ ሓምሳታት ናብ ኤርትራ ብምስምስ ምስ ዝኣተወ፡ ክሳብ ብቅልጽም ኤርትራውያን ዝድምሰስ ዘይወጸ፡ 2ይ ክፍለ ሰራዊት (ሁለተኛ ክፍለ ጦር) ዝበሃል ዝነበረ ሓይሊ ኢትዮጵያ የመሳስልዎ። እዚ እዩ  ከኣ  እቲ “ኤርትራዊ፡ “ገ እናበሉኻ ዶ፡ ትጋገ”  ዘብለና ዘሎ። ነዚ ኣብ ኤርትራ ዝረአ ዘሎ ኣራግጽ ሰራዊት ኢትዮጵያ ኣቐሚጦም፡  “ትግራይ ኣብ ኤርትራ እንተ ኣትያ ኣይክትወጸልናን እያ?” ዝብል ስግኣት ዝሓደሮም ኤርትራውያን፡ ቅድም “እቲ ኣትዩ ዘሎ ሰራዊት ኢትዮጵያ ካብ ሃገርና ከም ዝወጽእከ እንታይ ውሕስነት ኣለና?” ዝብል ሕቶ ክምልሱ መተገበኦም።  

እዚ ካብቲ ኣብ ትግራይ ዝፍጸም ዘሎ ቀጻሊ ደብዳባት ነፍርቲ  ሓደ ናይ  ዓዲ ዳዕሮ

ድሕርቲ  ኣብ ትግራይ ዳግማይ ውግእ ምብርዑ ዝተኻየደ ቀጻሊ ደብዳባት ነፈርቲ፡ ብ28 መስከረም 2022 እቲ ኣብ ከተማ ዓዲ ዳዕሮ ዝተፈጸም ኣዝዩ ዘስካሕክሕን ዓብይ ዕንወት ዘስዓበን ምንባሩ ዝተፈላለያ ማዕከናት ዜና ይሕብራ ኣለዋ።

እተን ኣብ ዓዲ ዳዕሮ ዝደብደባ ነፈርቲ ናይ ኢትዮጵያ ዘይኮናስ፡ ናይ ኤርትራ እየን ዝብል ሓበሬታኳ እንተሎ፡ ናይ መነኦም ምዃነን ብዘየገድስ እቲ ተግባርን ዘስዓቦ ህልቂትን ግን ኩኑን እዩ። ሬድዮ ኤረና ኣብ ኤርትራ ዘለዉ ምንጭታታ ብምጥቃስ፡ ቅድሚ ሕጂ ካብ ኤርትራ ዝነቐላ ነፈርቲ ውግእ 4ተ ግዜ ኣብ ዝተፈላለዩ ከባብታት ትግራይ ከም ዝደብደባ ሓቢራ’ላ።

በዚ ብኣህጉራዊ ትካላት ከይተረፈ ዝተኾነነ ደብዳብ ኣብ ዓዲ ዳዕሮን ካለኦት ከተማታት ትግራይን ኣብ ዝተፈላለየ ደረጃ ዕድመ ዝርከቡ፡ ብሰንክቲ ውግእ ካብ ኣባይቶም ተመዛቢሎም ኣብ ግዝያዊ መዕቆብታት ኣጽሊሎም ዘለዉ ከይተረፉ፡ ብዙሓት ሰባት ከም ዝሞቱን ከም ዝሰንከሉን ክፍለጥ እንከሎ፡ መንበሪ ኣባይትን ወሃብቲ ኣገልግሎት ትካላትን ይዓንዉ ኣለዉ።

ህግደፍ እውን ብወግዒ ብምሉእ ዓቕሙ ዝተሳተፎ ውግእ መንግስቲ ኢትዮጵያን ክልል ትግራይን ብ25 ነሃሰ 2022 ዳግማይ ካብ ዝጅመር ንደሓር፡ ኣብ ትግራይ ከተማታት፡ መቐለ፡ ሽረ፡ ኣላማጣ፡ መኾኒ፡ ዋጃ፡ ሸራሮ፡ ማይጸብሪ፡ ዓድዋ፡  ውቕሮን ኣጉላዕን ወሲኽካ ኣብ ዝተፈላለዩ ከባብታት ብተደጋጋሚ ብነፈርትን ድሮናትን ይድብድባ ኣለዋ። ከተማ ዓዲ ግራት ድማ ብወገን ኤርትራ ብዝድርበ ከቢድ ብረት ግዳይ ኮይና ጸኒሓ። በዚ ደብዳባት ነፈርትን ከበድቲ ብረትን ዝሞቱ ሰባት ምስቲ ውግእ ምትእስሳር ዘየብሎም ሲቪል ምዃኖም ብዝተፈላለያ ማዕከናት ዜና ክግለጽ ዝጸንሐ እዩ። ኣብ ርእሲዚ እቲ ቀንዲ ታርጌት ኮይኑ ዝዓኑ ዘሎ ትካላት፡ ትምህርቲ፡ ሕክምና፡ ማእከላት መዕደሊ ረዲአትን ወሃብቲ ኣገልግሎታትን እዩ። ብዘይካዚ ዝተፈላለዩ ትካላት ኣብያተ-እምነት’ውን ግዳያት ኮይኖም ኣለዉ።

እዚ ካብቲ ውግእ ዝካየደሉ ቦታታት ወጻኢ፡ ወተሃደራዊ ኣብ ዘይኮኑ ዕላማታት ዘተኮረ ደብዳባት ነፈርቲ፡ ድሮናትን ከበድቲ ብረትን፡ ኣብ ልዕሊቲ ናይ መጀመርያ ረዲአት ሕክምናኳ ክረክብ ዘይክእል ህዝቢ ዝፍጸም ዘሎ ብምዃኑ ክኹነን ዝግበኦ ሰብኣዊ ህልቂትን ትካላቱን እዩ።

ዝኸበርካ ህዝቢ ኤርትራ፡ “ኩራዕ - ተሓበን” ዝብል ኣዘራርባ ተኸቲለ ሓሳባተይ ክጽሕፍ እንከለኹ፡ ብመጠኑ ሕልናዊ ዕረፍቲ ይህበኒ። ኣነ ከም ሰብ ንዘሎ ኩነታት ሃገረይን ሕብረተ-ሰበይን፡ ኣብ ፖለቲካዊ፡ ቁጠባዊ ማሕራዊ ብዓቢኡ ከኣ፡ እቲ ኣብ ሂወት ሓደ ሕብረተሰብ፡ እቲ ቀንዲ መሰረታዊ ንኩሉ ትካላት መኣዝን ዘትሕዝን ዘመሓድርን ቅዋማዊ ሕጊ’ዩ እብል። እዚ ከይገበርካ፡ “ተሓበን - ኩራዕ” ምባል፡ ንቡር መነባብሮ ከይረኣኻ ን30 ዓመታት ኣብ ሓደ ሕብረተሰብን ሃገርን ዝኾንካ መሪር መስዋእቲ ዝኸፈልካ፡ ልቦና ዝመልኦ ሕጊ እንዳባ ዝጸንሓካ መግዛእቲ ጥልያን እንግሊዝ ኢትዮጵያ ከም ዘለዎ ዝተቐበሉዎ ኮይኑ፥ ግን ካብ ነጻነት ክሳብ ሕጂ ሓጋግን-ፈጻምን-ፈራድን ብዘይብሉ እቲ ስርዓት ብከርፋሕ መነባብሮ መሰልካን ክብርኻን ንሕስያ ዘይብሉ ረጊጹ ክሳብ ሕጂ ይኸይድ ኣሎ። ንመን’ዩ “ተሓበን-ኩራዕ” ዝብል ዘሎ? ኣነ ከም ሓሳብ ኣቕራቢ፡ ህዝቢ ኤርትራ ኣበየናይ ኩነታት ኣሎ፡ እቶም ከምኡ ዝብሉ ዘለዉ ኣበየናይ ዘበን ከም ዘለዉ ዝፈልጡ ኣይመስለንን።

ዝኸበርካ ህዝቢ ኤርትራ፡ መሰልካን ክብርኻን እናተረገጽካ፡ ብቃላት ክነግሩኻ እሞኸኣ ንኣኻ/ኺ ኤርትራዊ/ት ብስቕታ ትኸይድ ኣሎኻ። እዚ ንሰማዒ ዘገርም’ዩ። ስማዕ ኤርትራዊ፡ ንስኻ ሰብ ኢኻ ኣእምሮ ብኣምላኽ ዝተዋህበካ፡እንስሳታት ናይ ባዕሎም ሕጊ ከም ዘለዎም ትፈልጥ ኢኻ። ሕጂ’ውን ደጋጊመ ንስኻ ሰብ ሓሙሽተ ህዋሳት ዘሎካ ኢኻ። ኣብ መበል 21 ክፍለዘመን እትነብር ዘሎኻ፡ ከምቲ ኣህዛብ ናይ ካልእ ክፍለዓለም ማዕረ ማዕሪኡ ክንከይድ ዝነበሮ ብዘይምኻድና፡ እዚ ከኣ በቲ ስርዓት ኣብ ዓዘቕቲ ድኽነት ዓጸባን ጥምየትን ጸልማትን ጽምኣትን ስደትን ፋሕፋሕን (ምብትታንን)፡ መንእሰይ ኣብ ክንዲ ብትምህርቲ ዝጸግቡ እቲ መወዳእታ ዘይብሉ ዕስክርና ዕድመ ንእስነቶም ክሳብ ዘብሊ መጻኢ ራኢ ዘይብሉ ጸልማት ስለ ዝኾኖም፡ ንስደት ክውሕዙ ንዓለም ዘገርም ምዕራፍ ታሪኽ መዛረቢ ኮይኑ ዘሎ’ዩ። እዚ ከኣ ከም ሰብ ከም ኤርትራዊ ብዙሕ የተሓሳስበኒ።

ንሕና ኤርትራውያን ፈሊጥና ዲና ከይፈለጥና ዘድሊ ዘየድሊ ኣብ ርእሲ መንእሰያት ደቅና ብዙሕ ተዛሪብና። ኣንቱም ሰባት፡ ሰባት ኢኹም፡ ወዲ ሰብ ይኹን ዝኾነ ነገር መወዳእታ ኣለዎ። ወዲሰብ ኣብ ሂወቱ ኩሉ ግዜ ለውጢ’ዩ ዝደሊ። ኮይኑ ግን ሓሲቦም ብዘይምዝራቦም ንነብሶም ኣበይ ከም ዘለዉ ኣቐሚጦም፡ እቲ ዘገርም ዘረብኦም ኣብ ልዕሊ መንእሰይ ደቅና እቲ ሃገር ዘውሓሰ ንባዕሎም ኣብ ስደት እናተቐመጡ እንታይ ክገብሩ መጺኦም ዓዲ ገዲፎም፡ ከዳዓት ብምባል፥ ነዚ ኩሉ ሓደጋታት ከጓንፎም ከሎ መን ምጽኡ ኢሉዎም እናበሉ ሃየንታ ዘለዎ ዘረባታት ይዛረቡ።  

ኣነ ከም ጸሓፋይ ሓሳብ ኣቕራቢ፡ እዞም ሰባት እዚኦም ጽባሕ ንግሆ ደኒኖም ከም ዝኸዱ ኣይጠራጠርን። ጽባሕ ንግሆ’ውን ደቆም ክሓቱዎም ምዃኖም ኣይጠራጠርን፡ መልሲ’ውን ዝረኽቡሉ ኣይመስለንን። ወትሩ ድማ ሕልንኦም ክወቕሶም’ዩ። ኣብዚ ከይጠቐስኩዎ ክሓልፍ ዘይደሊ፡ ለባማት ኣቦታትና መራሕቲ ሃይማኖት፡ ሓውኻ ኣበይ ኣሎ? ሓብትኻ ኣበይ ኣላ? ክብሉ እንከለዉ፡ እቲ ጥፍኣት ሰሃራን ምድረበዳን ምጥላቕ ኣብ ባሕርን ስለ ዝረኣዩዎ፡ መልእኽቲ ናብ ህዝቢ ኤርትራ ኣመሓላሊፎም። ሕጂኸ መንእሰይ ወድኻ መንእሰይ ጓልካ ኣብ ዘይምልከቶም ኲናት ይጠፍኡ ኣለዉ።

ስማዕ ዝኸበርካ ኤርትራዊ፡ ኣዴታት ሶማላውያን ደቅና ኣበይ ኣለዉ ደቅና ኣምጽኡልና ዝብል ሕቶን ሰላማዊ ሰልፍን ብዘይዕርፍቲ ብምክያድ መንግስቲ ኣለዊጠን፡ ገና ሕቶአን ስለ ዘይተመለሰ እቲ ሓድሽ መንግስቲ ላዕልን ታሕትን ይብል ኣሎ። ስለዚ ኣዴታት ኣቦታት ኤርትራ ብሓፈሻ ድማ ህዝቢ ኤርትራ፡ ካብዚ እንታይ ትመሃር? ታሪኽ ስራሕ ዋልታ ደቅኻ፡ ዋልታ ደቅና ክንከውን አማሕጽነካ። እቲ ስርዓት ኩሉ ኣብ ኣፍካ ኢሉካ’ዩ።

ዝኸበርካ ኤርትራዊ፡ ኣብዚ ዝሓለፈ ናይ ፈስቲቫል እዋን ንለባም ዘተሓሳሰበ ኣገራሚ ተርእዮ ተራእዩ። እቲ ሓደ ካብኡ፡ ኣብ መንጎ ፈስቲቫላውያንን ብርጌድ ንሓመዱን’ዩ። ኣነ ከም ጸሓፍን ሓሳብ ኣቕራብን ክጥምቶ እንከለኹ፡ ብዛዕባ እቲ ጎነጽ ብህድኣት ክፍታሕ ዝነበሮ ክንሱ ኣብ ጎነጽ በጺሑ። እቲ ሕቶ ዝቐረበ ናብ ዝምልከቶም ከተማታት፡ እዚ ዝግበር ፈስቲቫል ጽልኢ ዘጐሃህርን ምንእኣስ ሕብረተሰብን ስለ ዝኾነ፡ ሓደጋ ናቱ ከቢድ’ዩ። ስለዚ ንሕና ብሕጊ ንሓትት ኣሎና ንከቋርጽ፡ ዝብል’ዩ ነይሩ። እዚ ሕቶ’ዚ ብወገን ኣመሓደርቲ ከተማ ጀርመን ቅቡልነት ኣይነበሮን። ኣመሓደርቲ እቲ ከተማ ድሕሪ ሕጋዊ ሕቶ ዝግበር ነገር ክርድኡ ነይሩዎም በሃላይ’የ።

ኣነ ከም ጸሓፍን ሓሳብ ኣቕራብን፡ ንምንታይ ኣብ ጎነጽ ዝእቶ፡ እዚ ዘሕፍር’ዩ፡ ስለዚ ሕጊ ንኹሉ ወሳኒ ስለዝኾነ እንታይ ዘሰሓሕብ ነይሩዎ፡ እቲ ጸገምከ ኣበ’ዩ ነይሩ ንዝብል ሕቶ፥ ብመጀመርታ በቶም መንእሰያት፡ ኣብ ዓዲ ሕጊ ስለ ዘሎና፡ ሕጊ ድማ ልዕሊ ኩሉ ምዃኑ ስለ ንፈልጥ፡ ኣቐዲምና እዚ ፈስቲቫል እዚ ንከይግበር ብሕጊ ንሕተት ብምባል ሕጋዊ ሕቶ ከም ዝቐረበ ዝፍለጥ’ዩ። እንተኾነ ምምሕዳር ከተማ ጀርመን ነቲ ፈስቲቫል ደው ኣቢሉ ገና ከሎ እቲ ጎንጺ ከይመጸ ክኣልዮ ዝነበሮ ኮነ ክገብሮ ዝነበሮ ምድላዋት ስለ ዘይገበረ’ዩ እቲ ጎነጽ ተፈጢሩ በሃላይ’የ። ስለዚ ጠንቂ እቲ ጎነጽ ሰዓብቲ ህግደፍን ምምሕዳር ናይቲ ከተማ ጀርመንን እዮም በሃላይ’የ።

    ሰላምን ራህዋን ንህዝቢ ኤርትራ

     ብክፍላይ ተኪአ

      ጀርመን